Анатолій Балуценка
11 КАРАЛЕВА ПРЫРОДЫ
Пачалась ранняя вясна,
Снягi ў палях ужо апалi,
Змянiла настрой ўраз яна:
Пупышкi дрэвы распускалi,
I сонца ўпэўненай хадой
Iдзе, сагрэць каб дол праменнем,
Рака напоўнiлась вадой,
Жыве прырода аднаўленнем.
Б'е моцна хваля ў берагi,
Чакае сейбiта палетак,
Вясна паслала на лугi
Дыван з прыгожых яркiх кветак.
Спадае з вiшань белы цвет,
Мятуць вясновыя завеi,
I радасць шчодра льецца ў свет,
Вясна дарыць яе умее.
Праменне сонца, як мастак,
Ў блакiт зафарбавала неба,
I хораша малююе так,
Што лепей колеру не трэба,
Ён здатны ўсiх зачараваць!
Вясна ў правы ўступае смела,
I як яе не пакахаць?
Вясна – прыроды каралева.
29.09.1992
15 ВОСЕНЬ
Вясна прабегла за iмгненне,
I лета скончылася зноў,
Душа магла адчуць натхненне
I сэрца палкую любоў.
I восень стала на парозе,
Прапаў зялёны аксамiт,
Ды золата яна даць ў змозе,
Асеннi вабiць каларыт.
Ўжо хутка сцюжа завiтае,
Туманы на зямлю ляглi,
Клiн жураўлiны адлятае,
Цяпло панеслi жураўлi.
Асенняй позняю парою,
Калi маркота ад залеў,
Сваё адзенне залатое
Скiдаць не хочуць кроны дрэў.
Ды моцна вецер дзьме халодны,
Засыпаў золатам зямлю,
Для лiсця час прыйшоў смяротны,
I смутак у душу маю.
Хоць фарбамi чаруе восень,
Але чакаю палка зноў,
Калi вясна падорыць просiнь,
Надзею, веру i
любоў.
2.10.1992
19 СУНIЦЫ
Прыроды дзiўны цуд i яркi,
Выток натхнення i красы,
Даруе шчодрыя падаркi,
Але найлепшы з iх – лясы.
Ў iх невычэрпныя крынiцы,
Што могуць радасць дараваць,
Прыходзiць чэрвень, i сунiцы
Пачнуць паляны аздабляць.
Дзень ясны, сонейка ў зенiце,
Ды зоркi полымем гараць!
Бо на зялёным аксамiце
Сунiцы спелыя ляжаць,
Як неба ноччу, без падману,
Ды яно ў лесе, на зямлi,
Сунiцы смела на паляну
Начнымi зоркамi ляглi.
Гады ляцяць, як ў коле спiцы,
Ўпляцецца часам лес у сны:
Збiраем спелыя сунiцы,
Кiдаем чырвань у збаны.
Ў сваё чароўнае маленства
Не раз у думках завiтаў,
Ў вачах сунiцы – як шаленства,
Цудоўна, што я iх збiраў!
4.10.1992
21 ЛЕС
У памяцi зноў аднаўляю
Пасляваенныя гады,
З пяшчотай iх успамiнаю,
Хоць цяжка жыць было тады.
Перад вачамi лес прыгожы
Вяршынi кiнуў да нябёс,
Якi раскiнуўся за Сожам,
I любай рэчкi жоўты плёс.
Лес родны, лес маёй старонкi!
Траншэi праз цябе прайшлi,
Акопы, дзоты i варонкi
Вакол, куды нi глянь, былi.
З зямелькi гiльзы выглядалi,
Як сведкi жудаснай вайны,
I боль, i смутак выклiкалi
Ў душы бязлiтасна яны.
Гады прабеглi маладыя,
Расталi, як вясной снягi,
А мае сосны залатыя
Ўспамiн даруюць дарагi.
Вечназялёны i прыгожы
Лес, я палонны сталы твой!
Сцяной раскiнуўся за Сожам,
У думках добра мне з табой.
7.10.1992
26 ВОБЛАКI
Рацыянальная прырода
Дае бясконца новы дар,
Як цуд, ў любую пару года
Феномен воблакаў i хмар.
То неба чыстае, як поле,
Калi яго перааруць,
То воблакаў на iм даволi,
Кудысьцi хутка ўсе бягуць.
То кучаравыя авечкi
Асобна купкамi стаяць,
То ў гурт збiваюцца без спрэчкi
I хутка над зямлёй ляцяць
Або плывуць, як быццам павы,
I невядомы iм спакой,
Нi у якой прыроднай з'явы
Няма дынамiкi такой.
Каб адчуваць красу прыроды,
Не трэба горад пакiдаць,
А галаву падняць, заўсёды
Каб асалоду адчуваць.
Каб свята кожны дзень адзначыць,
Лепш марна часу не страчаць,
Бо можна прыгажосць пабачыць,
Як неба пiльна назiраць.
11.10.1992
27 РЫБАЛКА
Кожны хобi сваё мае
I служыць яму гатоў,
Клiча рыбка залатая,
Мара песцiць рыбакоў.
Нiбы багна, ўраз зацягне
Ў свае моцныя вiры,
З нецярпеннем сэрца прагне
Летняй радаснай пары.
Справы трэба ўсе пакiнуць,
Сэрца рвецца вон з грудзей,
Бо мне хочацца закiнуць
Ў рэчку вудачкi хутчэй.
Сонца моцна прыпякае,
Не бярэцца рыба зноў,
Але прыгажосць якая
Дорыць цуд з усiх бакоў!
Шчасцем свецiцца аблiчча,
Калi тыдзень ўжо прайшоў,
Бо рыбалка моцна клiча,
Нiбы першая любоў.
I бясконца выхадныя
Ёй ахвярна аддаю,
Без рыбалкi сэрца ные,
Назаўжды яе люблю.
12.10.1992
30 СУЗОР'I I СОНЦА
Цудоўная ў небе сузор'яў карцiна,
Красою чаруе бясконца,
Хаця i святло вылучаюць няспынна,
Але саграваць здатна сонца.
Праменне ад сцюжы здымае пакуты,
Цяпло – для душы нагарода,
Яно сагравае пяшчотай усюды,
З iм разам прыходзiць свабода.
Як сонца заззяе, хай нават iмгненне,
Няма ў свеце лепшай нагоды,
Бо шчодра даруе ў падарак натхненне,
Мiнаюць бясследна нягоды.
Прыемна на свеце жыць з сонейкам разам,
I сталую мець асалоду,
Сузор'яў красу назiраць толькi з часам,
Халодную бачыць прыроду.
Цудоўна, як ў сэрцы пануе бясконца
Выдатнае толькi надвор'е,
Калi сагравае чароўнае сонца,
Прыемна глядзець на сузор'i!
Сузор'i! Краса ў iх i велiч, i сiла,
Прыемная сэрцу карцiна,
Ды доўгая ноч хутка стане нямiла,
Хай сонейка грэе няспынна!
19.10.1992
40 СВЯТОЕ
Ветрык лашчыць скуру, дорыць асалоду,
Ў луг, у лес, на рэчку клiча мяне лёс,
Каб мець радасць ў сэрцы, ўраз знайду нагоду
Атрымаць натхненне ад красы нябёс.
Шчырая прырода любiць без падману,
Сэрца замiрае ад зямной красы,
Як ў хваёвым лесе выйду на паляну
Дзе баравiкi схавалiсь ў верасы.
Калi кветкi ў лузе лягуць дыванамi,
I вакол гудзе хор конiкаў i пчол,
Хвалi ад пяшчоты коцяць, як цунамi,
Цуд адлюстраваць мне не хапае слоў.
Рэчка залатая хутка iмчыць воды,
Плынь спявае песню радасцi без слоў,
Выклiкае ў сэрцы прыгажосць прыроды
Сталую пяшчоту, ласку i любоў.
Пагляджу на неба: ярка ззяюць зоркi,
Калi нават часам адчуваў тугу,
Хутка ад нягоды знiкне настрой горкi,
Радавацца зноў я ад красы магу.
Хай гады мiнаюць, сэрца маладое
Ад красы прыроды замiрае зноў,
Лес i луг, i рэчка для мяне – святое,
Да прыроды будзе вечнаю любоў!
9.11.1992
41 РЭЧКI
ПIНСКА
Пiнск я горача люблю,
Бо тры рэчкi мае,
Прыгажосць здаўна сваю
Людзям адкрывае.
Прыпяць ў горадзе бяжыць,
Цi знойдуцца тыя,
Хто няздатны палюбiць
Воды залатыя?
Пiна. Назва ад яе
Горад аздабляе,
Воды цiхiя свае
З Прыпяццю злiвае.
Ясельда – рукой падаць,
Хоць вакол балота,
Ды заўсёды пабываць
Зноў на ёй ахвота.
Рэкi ёсць i гарады,
Ды сярод мiльёнаў,
Пiнск па колькасцi вады
Будзе чэмпiёнам!
Пiнск занадта не хвалю,
Не было каб спрэчкi,
Але горад свой люблю:
Побач з iм тры рэчкi.
10.11.1992
53 ЦУДОЎНЫ
КРАЙ
Душой цяпер яму адданы ўвесь я,
Ён надта родным стаў мне спакваля,
Край любы Беларускага Палесся,
Яго красой ўпрыгожана зямля!
Чаруе позiрк залатая Пiна,
Чароўныя хваёвыя лясы,
I Прыпяцi багатая данiна
Такая ж, як i ў Коласа часы!
Вядуць мяне рыбацкiя дарогi
Да рэчкi праз квяцiстыя лугi,
Там буслы не баяцца анi трохi,
Малюнак дзiўны, сэрцу дарагi!
Вясёлкай ззяюць ранкам ў травах росы,
Як паўстае чырвоны сонца блiн,
I вабяць вока роўныя пракосы,
Ды водарам дурманiць кумарын!
Аблокi часам прабягуць iмклiва
Або спадзе завесаю iмжа,
Заўжды вакол убачыць можна дзiва,
Цуд дорыць рамантычная душа!
Красой чаруе стала паднябессе,
Лясоў прасторы, рэчкi ды лугi,
Люблю свой край, цудоўнае Палессе,
Нiякi непатрэбна мне другi!
25.11.1992
61 БЕЛЫЯ
РАМОНКI
Белыя рамонкi,
Вас здаўна люблю!
Белыя рамонкi
На лугах не рву.
Як настане ранне,
I праз луг iду,
Веру, што каханне
Я праз вас знайду.
Запытаў рамонку:
«Адкажы, як жыць,
Як прыдбаць мне жонку,
Як прываражыць?»
Стан прывабiў тонкi,
Белая каса,
Лепш, чым ўсе рамонкi
Дзiўная краса.
Мне суквеццяў гронкi
Машуць галавой,
Белыя рамонкi
Згодныя са мной.
Белыя рамонкi,
Як вас не любiць?
Белыя рамонкi,
З вамi добра жыць!
7.12.1992
99 ГIМН
ПРЫПЯЦI
I цяпер спакойна i павольна,
Як калiсьцi, ў Коласа пару,
Прыпяць плынь вады нясе прывольна,
Каб данiну падарыць Дняпру.
Не жадаю прамiнуць нагоды,
Падымаюсь ранкамi чуць свет,
Назiраць спакойныя каб воды
Там, дзе паглядаў у iх Паэт.
Пiнкавiчы, побач з вёскай Прыпяць
Нясе воды, як сто год таму,
Шмат натхнення мне ўдалося выпiць
З месц Паэта, ўдзячны я яму.
Бо рыбачу ў Прыпяцi нярэдка,
Вуды кiну ў глыбiню ракi,
Ў рыбнiку амаль пустая сетка,
Ды бягуць прыгожыя радкi.
Я прыходзiць зноў на Прыпяць буду
Не за рыбай, пэўна, перш-наперш,
Хоць закiну ў яму хутка вуду,
Ды краса ракi народзiць верш.
Бо выразна чую яе голас,
Бачыў прыгажосць раней Паэт,
Напiсаў аб Прыпяцi гiмн Колас,
Ён хвалюе паэтычны свет!
1.09.1993
111 БЕЛАЯ ЗIМА
Падаў пух бялюткi за акном,
Малявалiсь дзiўныя карцiнкi,
Прыгажосць здавалась вабным сном,
Першыя паклалiся сняжынкi.
Лiст асеннi жоўта-залаты
Фарбаваўся дзеяннем ўрачыстым,
Ўзiмку так здараецца заўжды:
Стаў абшар адразу серабрыстым.
Назiраю ўзнёслае кiно:
Ў замецi акруга, як ў тумане,
Хоць праз шкло ўглядаюся ў акно,
Цуд чароўны бачу на экране.
Дачакалiсь радаснай пары,
Дакарэнна снег змянiў умовы,
Кроны дрэў, як снежныя шары,
Нiбы цвет на яблынях вясновы.
Цуд прыроды – белая зiма,
Коўзка стане, будуць лёду глыбы,
Ды маркоты на душы няма,
Калi назiраць зіму праз
шыбы.
Бо зiма – пара благiх пагроз,
Хоць красу ад снегу адчуваю,
Будуць i сумёты, i мароз,
Я вясну з надзеяю чакаю.
6.09.1993
123 АСЕННI
ВАЛЬС
Радасць вiруе, хоць восень прыйшла,
Золата з дрэў нам пад ногi злятала,
Ды, як вясной, ў сэрцы досыць цяпла,
Бо ў час цудоўны мяне пакахала!
Восень, i сыпле бясконца iмжа,
Неба ўпрыгожылi чорныя хмары,
Але зусiм не сумуе душа,
Свецяць чырвонага лiсця пажары.
Хутка змяняе прырода сезон,
Розным таксама бывае надвор'е,
Для закаханых аднолькавы ён:
Сотканы толькi з вясеннiх сузор'яў.
Шчасце ў каханнi цудоўна знайсцi,
Ад асалоды на сэрцы прыемна,
Лепей нiчога няма у жыццi,
Бо адчуваю: жыву недарэмна.
I перад намi ляжыць светлы шлях,
Адно другога трымаем за рукi,
Кроплi дажджу б'юць упарта аб дах,
Слухаем музыкi ўзнёслыя гукi.
Любая музыка ў сэрцы гучыць,
Доўгачаканы вальс дзiўны асеннi,
Здатна i восень каханне дарыць,
Самыя лепшыя лёсу iмгненнi!
13.09.1993
161 СВЯТА
Хай хутка лiчыць днi няўмольны час,
Магчыма, iх наперадзе багата,
Але пакуль апошнi дзень не згас,
Я кожны сутракаю, нiбы свята.
Бо з ранкам надта бычыцца люблю,
Як зоркi гасiць першае праменне
I асвятляе росную зямлю.
Прыемнае шчаслiвае iмгненне!
А як здзiўляе сонца яркi шар
I дзiўныя пунсовыя аблокi!
Куды не глянь, вакол цудоўны дар:
Дзень першыя свае ступае крокi.
Лье на зямлю чароўнае святло,
Дае жыццю магутныя асновы,
Каб ў шчасцi яно доўжыцца магло,
Стварае неабходныя умовы.
На летнi дождж люблю глядзець заўжды,
Як сонейка знаходзiцца ў зенiце,
Бо дзiва утвараецца з вады:
Спадаюць ўнiз сярэбраныя нiцi!
I вечар назiраць з натхненнем рад,
Як захад кiне полымя на неба,
Ўзыходзяць зрокi, нiбы на парад,
Наступны дзень – маёй душы патрэба!
20.091993
170 ЦУД
ВЯСЁЛКI
Гляджу на свет: што крок навокал дзiва,
На вiд чароўны хочацца глядзець,
Бясконца ўсё змяняецца iмклiва:
То ўсходаў чырвань, то зкатаў медзь.
Блакiт у небе або шэрасць хмары,
I ранкi пераходзяць ў вечары,
То ў небе разгараюцца пажары,
То зоркi ярка свецяцца ўгары.
Змянiць прырода здатна колер лоўка,
Куды нi глянуць – Боскiя дары,
Паўстане ў кожнай з'яве ўраз вясёлка,
Расквецiць наваколле ад пары:
Вясна-красуня, каралева года,
Iмгненна расфарбуе кiлiмы,
Вясёлкай заiграе ўся прырода,
Змяняцца будзе колер да зiмы.
Цудоўна летам зелень вабiць вока,
На поплавах туманаў белы дым,
Бо восень ужо недзе недалёка,
Парадаваць каб лiсцем залатым.
Гляджу на свет, i дзiва не мiнае,
Мне радасць ад красы прыемна мець,
Вясёлкi цуд нiколi не знiкае,
Калi на свет уважлiва глядзець.
22.09.1993
175
ВЕРАСНЁВЫЯ НОЧЫ
Якое ў вераснi надвор'е!
Як дзень згасае залаты,
Заззяюць, як агнi, сузўр'i,
Такое неба не заўжды.
Як кiнуць позiрк надта зоркi,
Дзiвуе велiчны сусвет,
Натхненне выклiкаюць зоркi,
Iх кожны апiсаў паэт.
Чаруе ў яркiх зорках неба!
Хто мог iх дзiўна раскiдаць,
Для вечнай сталасцi як трэба,
I даць магчымасць запалаць?
Ды не знайсцi нiяк адказу,
Хаця б ад думак i знямог,
Страчаць не трэба нават часу,
Адказ адзiн: стварыў ўсё Бог.
Як цемень вераснёвай ночы
Свой полаг стане накiдаць,
Заззяюць зоркi – Бога вочы,
За намi будуць назiраць.
Якое ў верасне надвор'е,
Прыдумаць лепей бы не змог!
Вачамi залатых сузор'яў
На свет глядзiць пяшчотна Бог.
24.09.1993
180 КРАСА
ПРЫРОДЫ
Не апiсаць красы прыроды,
Багацця ўсiх яе праяў,
Каб не нанесцi яўнай шкоды,
Бо Бог i слоў такiх не даў.
Няма слоў ўзнёслых у паэта,
Не хопiць фарб у мастака
Адлюстраваць багацце гэта,
Вялiкасць Боскага вянка.
Як можна расказаць пра горы
I пра адгор'i дзiўных скал
Або, як ў буру, ўраз на моры
Паўстаў з вады дзевяты вал.
Таму бязглуздыя заняткi
У словах копii ствараць,
Лепш, чым кароткiя нататкi,
Арыгiналы назiраць.
I фотавершаў аб прыродзе
Складаць для чытача не след,
Бо кожны ў стане, пры нагодзе,
Пабачыць сам чароўны свет.
Але пачуццi ад прыроды
Знаходзяць радасны выток,
Як можна пабароць нягоды
Прырода мудры дасць урок.
25.09.1993
185
ДЗIВОСНЫЯ ГАЛАСЫ
Шукаю шчасце у хваёвым лесе,
Калi пралескi з'явяцца вясной,
Зялёныя кароны ў паднябессi
Шумяць, гаворка доўжыцца са мной.
Люблю глядзець на лугавыя травы
Ў цудоўныя ранковыя часы,
Iх выгляд i чароўны, i цiкавы:
Як срэбра, ззяюць кропелькi расы.
Мне рэчка дорыць шчодра асалоду,
Прыемна бачыць бег iмклiвы вод,
Уважлiва я слухаю прыроду,
Спявае песнi дзiўныя чарот.
А як прыемна пабываць у полi,
Як час настане залатой красы!
Душы натхнення знойдзецца даволi,
Бо гiмн жыццю спяваюць каласы!
Цудоўныя прыгожыя iмгненнi,
Калi плыве на поплыве туман
Або па лужах дождж сячэ асеннi
I грукае, як быццам барабан.
Гляджу на цуд i слухаю прыроду:
Палi, лугi i рэкi, i лясы,
I сэрца адчувае асалоду,
Дзiвосныя я чую галасы!
27.09.1993
193 СТРУНЫ
ДУШЫ
Вакол чароўны i прыгожы свет,
Змяняе кадры кожны дзень iмклiва,
Калi ў душы рамантык цi паэт,
Выразна бачны цуд i чутна дзiва.
Як нават ноччу паглядзець ў акно,
Ўсе зоркi сталi ў строй, як на парадзе,
Прыгожае бясконцае кiно
Iдзе на чорным, нiбы смоль, квадраце.
А як дзiвуе ў срэбных росах луг
Цi конiкаў ў спякотны поўдзень спевы!
Як цуд вялiкi, яркi сонца круг
I лужы на дарозе ад залевы.
Краса лугоў, палёў, лясоў i гор
Даруе шчодра досыць асалоды,
Душу заўсёды песцiць птушак хор.
Дакладна збудавана ўсё ў прыроды!
Шумiць ад ветру лес, пяе ручай,
I ў кронах ад лiстоты шапаценне,
Краса здымае смутак i адчай,
Даруе i пяшчоту, i натхненне.
Каб музыку чароўную пачуць,
Пабачыць свет цудоўны i дзiвосны,
Ў душы патрэбна струны калыхнуць,
Каб ў ёй нiколi не мiналi вёсны!
29.09.1993
202 ДОБРЫ
НАСТРОЙ
Смяецца сонейка ўгары,
Праменне пасылае,
У кожнага ў душы гарыць
Хай кропелька малая.
I свежы ветрык лашчыць твар,
Дождж споры льецца з неба,
Надыдзе хутка колькi хмар,
Як вiльгаць зямлi трэба.
Схаваюць хмары сонца шар,
I чутны грукат грому,
Дзiвосны ад прыроды дар
З душы здымае стому.
Дажджлiвы, ды цудоўны дзень,
Мiж луж шагаю лоўка,
Ў акенца выглянуў прамень,
Раскiнулась вясёлка.
Цуд дзiўны цешыць нездарма,
Хай льецца дожджык дробны,
Але зусiм праблем няма,
Бо настрой надта добры.
Натхненне маю ад красы,
Цудоўная пагода,
I ад яе ва ўсе часы
На сэрцы асалода!
3.10.1993
224 IНЕЙ
Зiмовай дачакалiся пары,
Аздобiў iней ў серабро бярозы,
Цудоўныя бялюткiя махры,
Чысцюткiя, нiбы расiнак слёзы.
Быццам прыйшлi аблокi на зямлю
Цi ўвесну ў белых кветках вiшнi кроны,
Прыроды цуд я назiраць люблю,
Бо iней прыгажэй, чым лiст зялёны.
Падаравала халады зiма,
Яшчэ вясна жаданая далёка,
Ды смутку у душы зусiм няма,
Ад прыгажосцi ў ёй вiруе спёка.
На дзiва беласнежнае гляджу,
Бог дараваў цудоўную прыгоду,
Натхняю цудам iнею душу
I стала адчуваю асалоду.
Прыгрэла сонца, аслабеў мароз,
I запалалi яркiя iскрынкi,
Ляцелi, нiбы белы пух, з бяроз
Чароўныя прыгожыя сняжынкi.
Заўжды на прыгажосць глядзець люблю,
З бяроз звiсае вецце, нiбы стужкi,
Iскрыначкi цудоўныя лаўлю,
Яны ляцяць бясконца, быццам птушкi.
9.10.1993
226 ЖЫЦЦЁВЫ
ЭТАЛОН
Прыгожы, чысты, крышталёвы,
I сэрцу вельмi дарагi.
Мой Сож! Табе падзякi словы,
Не знойдзецца такi другi.
Ў жыццi пабачыў рэк нямала,
Але такой няма, як Сож!
Любоў мне у душу запала,
Як цуд, заўсёды ён прыгож!
I бераг ў мураве ласкавы,
Ў люстэрка вод глядзяць кусты,
I выгiн рэчышча цiкавы,
Бяжыць спакойна плынь вады.
Чароўным серпанцiнам ўюцца
Ў цудоўных плёсах берагi,
I хвалi весела смяюцца,
Сож любы сэрцу дарагi.
Раку дзяцiнства ўспамiнаю,
Заўжды ў жыццi яна са мной,
Ў уяве светлы вобраз маю,
Сож – эталон жыццёвы мой.
Якую рэчку не пабачу,
Ўсплывае ў думках Сож заўжды,
Юнацтва вернецца, няйначай,
Я зноў раблюся малады.
11.10.1993
263 ДЗIЎНЫ
ЦУД
Заўжды мяне хвалюе велiч мора,
Хваль чарада бяжыць ўдалечыню,
Чаруе неабсяжная прастора,
Бянтэжыць прыгажосць душу маю.
Грамада мора i пясок, i сонца,
Паўдзённая пячэ гарачыня,
Паўднёвы вецер спёкай дзьме бясконца,
Ды бачыць мора радасна штодня.
Пейзаж такi курортнiкам цiкавы,
Прахаладзiцца можна у вадзе,
Але навокал цалкам ссохлi травы,
Няма ад спёкi баранiцца дзе.
Заўсёды поўдзень запаветнай марай
Для адпачынку ў думкi залятаў,
Але хто жыў там, быў яго ахвярай,
Бо поўдзень мора цяжкасцей даваў.
У тых, хто звык да зеленi заўсёды,
Пейзаж паўднёвы выклiкаў нуду,
Мне лепей iншы краявiд прыроды,
Я на Радзiме дзiўны цуд знайду.
Чаруе колер радасны зялёны
I ўвосень сакавiтая трава,
Ў прыроду беларускую ўлюбёны,
Нiчога ў свеце лепш яе няма.
1.11.1993
282 ГАРМОНIЯ
Прырода дзiўная чароўна!
Падставы для жыцця дае,
Хоць бачыў цуд, хачу ўсё роўна
Глядзець бясконца на яе.
Душу натхняе вiд цудоўны
I нараджае пачуццё,
Але ў стварэннi цуд галоўны –
Звышразнастайнае жыццё.
Краса здзiўляе i дакладнасць,
Жыццё ў гармонii заўжды,
Да абароны мае здатнасць,
Каб не спаткаць яму бяды.
I рытм, i тэмп у аднаўленнi,
Каб быць адвечна на Зямлi
За пакаленнем пакаленне
Сабе iстоты набылi.
Жыццё чароўнае, як казка,
Лепш, чым дакладны механiзм:
У iм i злагада, i ласка,
Ў душы лунае аптымiзм.
Такой гармонii прыроды,
Бясспрэчна, дамагчыся мог,
Каб не зрабiць нiкому шкоды,
Адзiны i магутны Бог.
13.11.1993
390 ВЕЛIЧНЫ
СУСВЕТ
Прыгажосць чароўную цаню:
Зоркi i, як вугаль, бездань неба,
З радасцю гляджу увышыню,
Мне для шчасця большага не трэба.
Месяц ў хмарах паказаў свой рог,
Зноў схаваў ён светлы твар ў iмгненне,
Хвалявання я стрымаць не змог,
Неба ў зорках дорыць мне натхненне.
Назiраю дзiўны Млечны Шлях,
Яркiя, як цытрусы, сузор'i,
Велiчны магутны Божы гмах,
Знiчкi зыркi след у чорным моры.
Росы апусцiлiсь на зямлю,
Сонца гасiць зоркi на усходзе,
Ночы вераснёвыя люблю,
Радасць назiраю пры нагодзе.
Ноччу ў неба я глядзеў не раз,
Дзiўная чароўная прырода,
Для душы карысны вельмi час,
Каб яе кранула асалода.
Колькi ёсць сузор'яў i планет!
Велiч не ўкладаецца ў уяве,
Калi ноччу назiраць сусвет,
Ведаеш, хто ты на самай справе.
11.11.1994
434 ДА ЗОРАК!
Поўны месяц гладзiць на Зямлю,
Наваколле святлом залiвае,
Вераснёвыя ночы люблю,
Сябе ў космасе я адчуваю.
Захапляюсь шырокай ракой,
Зоркi ясна вада адбiвае,
Толькi ветрык знiшчае спакой
I з вадой зоркi разам мяшае.
Ўдалеч месячны шлях пабяжыць,
Плынь вады пачынае iскрыцца,
I чарот тонкай песняй гучыць,
Цуд вакол, нiбы сон дзiўны снiцца.
Зоркi яркiм святлом зiхацяць,
Аздабляюць красою планету,
I прыемна душой адчуваць,
Што Зямны шар часцiнка сусвету.
Зоркi ў верасне бачыць хачу,
Бо на сэрцы ад iх асалода,
Я да зорак у думках лячу,
Ды, на жаль, толькi ў думках, а шкода.
Яшчэ прыйдзе мой зоркавы час,
I да зорак удасца дабрацца,
Небяспека згарэць ёсць ураз,
Ды гатовы з зямлёй развiтацца.
9.12.1994
464 ЗIМОВЫЯ
СОСНЫ
Многа сустракаў з табою вёсен,
Край мой, я далёка ад цябе!
Цуд прыгожых залацiстых сосен
Вельмi часта бачу толькi ў сне.
Дзе нi глянь, там лес стаiць зялёны,
Ўзiмку сосны здатны зелянець,
Голыя дубы, бярозы, клёны,
Сосны могуць ў непагадзь шумець.
Радуе краса душу i вока,
Лета можна назiраць зiмой,
Сосны падымаюцца высока,
Залатой аздоблены карой.
Сосны да спадобы беларусам,
Iх кароны дзiўныя люблю,
Бо зялёным лесам, як абрусам,
Сосны упрыгожваюць зямлю.
Мне прыемна быць ў зiмовым лесе,
Дрэвы спяць працяглаю зiмой,
Сосны шаты ўзнялi ў паднябессе
I гамоняць цiха мiж сабой.
Нiбы цуд, натхняе выгляд сосен,
Яны здатны жыць i ў халады,
Каб ў душы лунала радасць вёсен,
Яны здольны даць яе заўжды.
19.12.1994
480 ЖЫВЫЯ
КВЕТКI
Чаму жанчыны надта любяць кветкi?
Iх пры нагодзе можна падарыць,
Душу iх не трывожыць сорам едкi,
Што ўсё жывое хоча ў свеце жыць.
Жывыя кветкi мне прыемна бачыць,
Як гарманiчны эталон красы,
Ды густ жанчын нiяк не перайначыць,
Таму зрывалi iх ва ўсе часы.
Як прыгажосць чароўная нялюба!
Бяссэнсна ў кветак забiраць жыццё,
Вянцу прыроды пагражае згуба,
Як смецце, кветкi пойдуць ў небыццё.
Букеты хоць жывымi называюць,
Для кветак ў небыццё гаротны шлях,
З пялёсткаў росы чыстыя збягаюць,
Як быццам слёзы на людскiх вачах.
Ад дзiўных кветак будзе асалода,
Калi яны квiтнеюць i расуць,
Чароўнай прыгажосцi вельмi шкода,
Ды за красу бясконца кветкi рвуць.
Люблю я назiраць жывыя кветкi,
Хачу ад iх натхненне адчуваць,
Хоць выпадак здарыцца можа рэдкi:
Сарву, ды лепш iх палка зберагаць.
25.12.1994
496 ЛЕПШЫ
ЎРАЧ
Гляджу i наглядзецца не магу
На прыгажосць чароўную прыроды,
Я захапленне сэрца зберагу,
Прырода – лекi ад любой нягоды.
Калi турботна вельмi на душы,
Працягла трэба назiраць прыроду,
Ў самоце добра пабываць ў цiшы,
Каб вылечыць хутчэй у сэрцы шкоду.
Бо ад красы прыемна на душы,
Не застаецца i слядоў пагрозы,
Спантанна ўраз складаюцца вершы,
Знiкаюць без праблемы крыўды слёзы.
Прырода лечыць лепей урачоў,
Перамагае цалкам перашкоду,
Да прыгажосцi палкая любоў
Душу натхняе, дорыць асалоду.
Краса прыроды! Ёй няма мяжы,
Чаруе дух ў любую пару года,
Я ад яе цяпло нясу ў душы,
Прырода – нам ад Бога нагарода.
Калi ў душы нязносна боль трымаць,
Як знойдзецца нязначная нагода,
Каб дапамогу хутка атрымаць,
Лепш, чым урач, здымае боль прырода.
30.12.1994
608 БОСКАЕ
СТВАРЭННЕ
Якi ляжыць наўкол прыгожы свет!
Узнёслы, разнаколерны, шыкоўны!
Багата вельмi Боскiх ў iм прыкмет,
Бо вабiць вока дзiўны цуд чароўны.
Гляджу i наглядзецца не магу,
Бо радасць ад прыроды адчуваю,
У сэрцы яе пiльна зберагу,
I прыгажосцi лепш яе не знаю.
Жанчына можа прыгажэйшай быць,
Ды з часам пачынае краса вянуць
I радасць здатна не заўжды дарыць,
А на прыроду вельмi люба глянуць!
Яна мiлуе сэрца цэлы час,
Калi на небе ноччу зоркi ходзяць,
Як месяц ў хмарах выгляне ураз
Або на золку сонейка ўзыходзiць.
Зямля! Да болю родная для нас,
Прыемна людзям мець сваю планету,
Жыццё iснуе тут працяглы час,
Яе Бог выбраў з усяго сусвету.
Краса на кожным кроцы на Зямлi,
Яна заўжды дае душы натхненне,
Да Бога аб ёй думкi прывялi:
Зямля, бясспрэчна, Боскае стварэнне.
9.03.1995
686
НЕПАРАЎНАЛЬНАЯ КРАСА
Прыгожы свет раскiнуўся чароўна,
Вакол краса – вачэй не адарваць!
Ды не магу яго красу ўсё роўна
З дзявочай прыгажосцю параўнаць!
Дзiвосны цуд усход i захад сонца
Цi чарада бялюткiх аблакоў!
Але краса жаночая бясконца
Даруе i натхненне, i любоў.
Як прыйдзе ноч, у яркiх зорках неба,
Яны чаруюць, вабяць i гараць!
Але далёкiх зорак мне не трэба,
Жанчыну значна лепей пакахаць!
А як цудоўна выглядае мора,
Глядзiш на хвалi – хочацца спяваць!
Хвалюе невядомая прастора,
Жанчыны болей здатны хваляваць!
Красою клiчуць горныя вяршынi,
Калi на iх яшчэ ляжаць снягi,
Так i каханне палкае астыне,
Выбраннiцу як пакахаў другi.
Прыгожы свет, як вабны цуд, чароўны,
Каб шчасце мець, iснуе для мужчын
Сярод усiх адзiн аб'ект галоўны:
Краса непараўнальная жанчын!
3.04.1995
697 БУДУ
ВЯРТАЦЦА
Краса роднай зямлi палка вабiць мяне,
Бо чароўны яе краявiды,
I любоў да Радзiмы павек не мiне,
Таму сэрцам мой край не забыты.
Не жыву трэць стагоддзя на роднай зямлi,
Часам ў госцi я к ёй наязджаю,
Бо далёка шляхi мяне ўбок завялi,
Ды Радзiму пяшчотна кахаю.
Дзе б нi быў у жыццi i на што б не глядзеў,
Вынiк з роднай зямлёй параўнаю,
Ды нiдзе больш натхнення нiколi не меў,
Як на роднай зямлi адчуваю.
У дзяцiнстве прайшлi мае ногi зямлю:
I лясы, i лугi, i балоты.
Любы Сож мой, цябе я бязмежна люблю!
Ты багата мне даў асалоды.
Ад Радзiмы жыву я далёка цяпер,
Ды заўжды яе ў думках трымаю.
Я вярнусь да цябе, дарагая, павер!
Ды магчымасцi зараз не маю.
Зямля родная клiча даўно да сябе,
Хопiць блуднаму сыну бадзяцца,
Iрвусь сэрцам, каб зноў прытулiцца к табе!
Хутка буду, нарэшце, вяртацца.
6.04.1995
703 ПАМЯЦЬ
ДЗЯЦIНСТВА
Дарогi пыльныя я босымi нагамi
Нямала у дзяцiнстве патаптаў,
Хадзiў палямi i лугамi, i лясамi,
I густ, i водар ад зямлi пазнаў.
Зямлю зазнаў я i душой сваёй, i целам,
Яна мне вельмi блiзкаю была,
У невядомы шлях я адпраўляўся смела,
Краса зямлi мяне ў палон ўзяла.
Якое шчасце па траве iсцi расiстай!
На сонцы дыяменты ў ёй блiшчаць,
Халодна вельмi хоць нагам ў траве срабрыстай,
К Сажу праз росны луг шляхi ляжаць.
Лес недалёкi, залiўныя сенажацi,
Ад iх бясконца толькi радасць меў,
Як на рыбалку бег, наказ давала мацi,
Уважлiвым каб быў, сябе глядзеў.
Шляхi свае я пракладаў па ўсёй акрузе,
У лесе грыбы, ягады збiраў,
Вясной галоднаю шчаўе збiраў у лузе,
Нiколi не знаходзiўся без спраў.
Свае шляхi пратупаў босымi нагамi,
Красу зямлi люблю усёй душой,
Дзяцiнства памяць ўраз вяртаецца часамi.
Я за дарунак вельмi ўдзячны ёй!
7.04.1995
729 МАЯ
ЛЮБОЎ
Прыгожа надта ўсё ў прыродзе i чароўна,
Ды ёсць у кожнага любiмчыкi свае,
Мой позiрк вабiць выгляд сосен, безумоўна,
Душа мая iм перавагу надае.
Святочны ўбор зялёны вабны вечна маюць,
Смалiсты водар iх душа няспынна п'е,
Мяне заўжды цудоўным шумам сустракаюць.
Люблю вас шчыра, сосны любыя мае!
Бо ў думкi з соснамi прыходзiць i Радзiма,
Успамiнаю сэрцу родныя краi,
Як бачу сосны, не прайду нiколi мiма,
Бо праз дзяцiнства мяне сосны правялi.
Мне падабаюцца вяршынi залатыя
I слёз патокi, што смалою сосны льюць,
Яны бясконца, як юначкi, маладыя,
Галлём бязлiстым ў час асеннi не гнятуць.
Ўгары змыкаюць сосны разам свае шаты
I прапускаюць промнi сонца праз галлё,
Як бачу сосны, ад уражанняў багаты,
Ад iх натхненне паэтычнае маё.
Iду з ахвотай ў лес, дзе гаспадараць сосны,
Каб зняць напружанасць трывожную з душы,
Душа ад радасцi не будзе болей злоснай,
Бягуць прыемна думкi ўзнёслыя ў цiшы.
16.04.1995
731 ШТО ЛЮБЛЮ?
Любы майму воку
Не дамоў фасады,
А прастор шырокi
I дарог прысады.
Родную прыроду
Сэрцам адчуваю,
Калi ёсць нагода
Па лясах блукаю.
А якi чароўны
Ў кветках луг мядовы!
Пах вакол цудоўны,
Жвава гудуць пчолы.
На рацэ душою
Я адпачываю,
Добра вельмi з ёю,
Лепшага не знаю!
Ў прыгажосцi неба,
Дух перахапляе!
Што яшчэ мне трэба?
Шчасце стала маю.
Я люблю прыроду,
Не канапу ў залi,
Мы, сабе на шкоду,
Любiць горад сталi.
17.04.1995
752 ЦУД
АБЛОКАЎ
Аблокамi люблю я любавацца,
Ўжо верш аб прыгажосцi iх складаў,
Ды позiркам ад iх не адарвацца.
Якiя для Зямлi Бог цуды даў!
Ўсё зроблена i мудра, i дакладна,
Ў трох станах можа iснаваць вада,
Жыццё iначай доўжыцца няздатна,
Яго чакала б страшная бяда.
Аблокi зямлю шчыльна закрываюць,
Каб сонца яе надта не пякло,
Палi дажджом жаданым абмываюць,
Каб зерне паўнаважкае расло.
Аблокаў цуд прыемна бачыць воку,
Яны скульптуры ў змозе ўраз ствараць,
I хоць бягуць далёка i высока,
Ды здольны радасць i натхненне даць.
Навуцы выклiк воблакi кiдаюць,
Законы парушаючы яе,
Як караблi, у небе праплываюць,
Дакладна межы берагуць свае.
Аблокамi прыемна любавацца,
Цудоўна велiч неба назiраць,
Я ў слабасцi сваёй магу прызнацца:
Гляджу ў нябёсы, настрой каб узняць.
22.04.1995
756 БЛАКIТ У ДУШЫ
Гляджу ў нябёсы, у блакiт бяздонны,
I толькi галлё сосен нада мной,
Я назiраць дзiвосны цуд нястомны,
Бо набываю радасць i спакой.
Прыходзяць думкi вабныя аб вечным,
Больш не турбуюць дробязi жыцця,
Лунае думка аб шляху канечным,
Пра сэнс высокi i мэту быцця.
Блакiт адзiны, ды краса навокал,
Ад безданi не адарваць вачэй!
На крылах думкi узляцеў высока,
Няма карцiн цудоўней i ярчэй.
Блакiту ў небе сонейка спрыяла,
Яно даруе для душы цяпло,
Хачу, каб ў небе вечна сонца ззяла,
Каб i ў душы нiколi не зайшло.
Калi цудоўны настрой у прыроды,
Спантанна добры настрой i ў душы,
Няма зусiм нiякай перашкоды
Каб слухаць яе ўзнёслыя вершы.
Хачу, каб настрой добры быў заўсёды,
Ў блакiт маю душу зафарбаваў,
Каб не здаралась стома ад пагоды,
Пра шчасце каб прыгожы верш складаў.
23.04.1995
785 ГУКI
ПРЫРОДЫ
Прыроды гукi! Iх прыемна слухаць,
Чароўнейшая музыка гучыць,
У комiнах як вецер будзе дзьмухаць
Або ручай вясновы зажурчыць,
Цi лес сасновы зашумiць у буру,
Або чарот зашамацiць ў цiшы,
Мiж мною i прыродай няма муру,
Пяшчотнасць гукаў чуецца
ў душы.
Гук любы, калi б'юцца ў бераг хвалi
Або на кветках загудуць чмялi,
Цудоўна птушкi песнi заспявалi,
I гукi на душу маю ляглi.
Гучыць узнёсла музыка заўсёды,
Яе з аркестрам можна параўнаць,
Няма чароўней музыкi прыроды,
Яе няздатны людзi паўтараць.
Уважлiва прыроду слухаць трэба,
Яна аркестрам зладжаным гучыць,
I зал вялiкi – сiнi купал неба
Красою здатны радасць падарыць.
Уважлiва я слухаю прыроду,
Яна душы натхненне здатна даць,
Таму шукаю кожную нагоду
У лесе, ў полi, ў лузе пабываць.
4.05.1995
787 КАХАЦЬ
ПРЫГАЖОСЦЬ
Ўсё прыгожа стварыла прырода,
Але кветкi – сама прыгажосць,
Мне згубiць красу дзiўную шкода
I хачу, каб iх рваць не прыйшлось.
Бо люблю, калi кветкi жывыя,
Вельмi хораша цуд назiраць,
Бо пачуццi ў душы маладыя,
Краса здатна ўраз iх выклiкаць.
Сярод кветак люблю палявыя,
Бо краса непрыкметная iх,
Сэрцу любыя кветкi жывыя,
Яны – мара пачуццяў маiх.
Замiлуюсь ад iх прыгажосцi
I натхненнем аздоблю душу,
Лягчэй стане, калi нудзiць штосьцi,
Як на кветкi жывыя гляджу.
Не люблю, калi кветкi зразаюць,
Не хачу купляць кветак букет,
Трупы кветак душу абражаюць,
Не жадаю зусiм кветкам бед.
Прыгажосцю люблю любавацца,
Прыгажосць вельмi люба пазнаць,
Бо цудоўна ў яе закахацца
I пяшчотна аддана кахаць!
5.05.1995
802 РАЙ ПРЫ
ЖЫЦЦI
Усё змяняецца бясконца год ад году,
Праходзiць хутка цыкл жыццёы свой,
Таму што Бог стварыў Вялiкую Прыроду
Цудоўнай, ўзнёслай, дзiўнай i жывой.
Ўражаюць змены i душы даюць натхненне,
Бо вабiць вока любы цуд заўжды,
Патрэбна толькi мець выдатнае уменне
Знайсцi вакол Эдэмскiя сады.
Красою дзiўнай вабяць поплавы i поле,
Як крочыць па зямлi цудоўны май,
Сасновы лес падорыць радасцi даволi,
Душа адчуе прыгажосцi рай.
Сачыць цiкава, як сумуюць ўзiмку дрэвы,
Смуткуе як астылая ралля,
Вясной рунеюць iзумрудныя пасевы,
I цветам абнаўляецца зямля.
Iмгненна дрэвы кроны пышна раскiдаюць,
Хвалюе лiст зялёны малады,
Цудоўна кветкi белым снегам расцвiтаюць,
Каб восенню падараваць плады.
Прыемна вельмi назiраць прыроды цыклы,
Прырода пры жыццi даруе рай,
Каб настрой ўзнёслы быў ў душы бясконца звыклы,
Любiць патрэбна мiлы родны край.
11.05.1995
848 НОВЫ
ДЗЕНЬ
Яшчэ чарговы дзень жыцця пачаўся,
I сонейка праменнем зiхацiць!
Шчаслiвы, хто дзень вабны дачакаўся,
Бо радасна на белым свеце жыць!
Хай цяжкiя жыццёвыя умовы,
Ды ранкам песцiць шчасця пачуццё,
Бо распачаўся новы дзень чарговы,
Не скончылась цудоўнае быццё.
Каб радасць цалкам напаўняла грудзi,
З крынiц прыроды шчасце трэба пiць,
Нiколi настрой сум псаваць не будзе,
Калi ручай ля ног тваiх звiнiць.
Душы лес не дазволiць быць у скрусе,
Ад поплаву натхненне можна мець,
I рэчка не трымае у прымусе,
Прыроды цуд прыемна зразумець.
Навокал толькi трэба аглянуцца
На зелень траў i на блакiт нябёс,
Каб ад маркот жыцця хутчэй ачнуцца
I не зазнаць нiколi горкiх слёз.
Пазычыць можна радасць у прыроды,
Як лесам або поплавам прайсцi,
Развеюцца няшчасцi i нягоды,
Дзень новы дасць натхненне у жыццi.
31.05.1995
874
ВАНДРАВАННЕ
Сэрца клiча няспынна дарога,
Бо цудоўна заўжды вандраваць,
Ад вандроўкi уражанняў многа,
Незвычайнае люба пазнаць.
Стала клiча ў паход невядомасць,
Прыгажосць непазнаных мясцiн,
Бо душа набывае маёмасць
Ад красы незабыўных карцiн.
Ад пачуццяў душа заспявае,
Яе здатна вандроўка сагрэць,
Бо наросхрыст душу адкрывае,
Каб пачуццi чароўныя мець.
Спаткаць цяжка натхненне у хаце,
Прыгажосць – харчаванне душы,
Лепш па роснай прайсцi сенажацi,
Пасядзець над рачулкай ў цiшы.
Быць у русе прыемна заўсёды,
Паглядзець на азёры, лясы,
Прапускаць непатрэбна нагоды
Радасць мець ад чароўнай красы.
Сэрца клiчуць шляхi i дарогi,
Горы, рэкi, лясы, гарады,
Каб душою не стаць, як убогi,
Вандраваць трэба смела заўжды.
15.06.1995
889 МIЛЫЯ МЕСЦЫ
Вялiкая Зямля i немажлiва
Хоць раз пабыць ва ўсiх яе кутках,
Але для сэрца радасна i мiла,
Калi ў знаёмы край прыводзiць шлях.
З дзяцiнства сцежка кожная вядома,
Бяжыць яна да рэчкi або ў лес,
I з цела, i з душы спадае стома,
А радасць запаўняе грудзi спрэс.
Вiтаюць шчыра сосны залатыя
I срэбная, як дзiва, плынь вады,
Мясцiны дарагiя i святыя
Напомнiлi юнацкiя гады.
Адведаць месцы мiлыя цудоўна,
Бо шмат гадоў пяшчоту чэрпаў з iх,
I сэрца б'ецца гулка i няроўна,
Натхняе прыгажосць мясцiн сваiх.
У сэрцы месцы мiлыя заўсёды,
Любоў да iх палае без мяжы,
Мясцiн цудоўных многа у прыроды,
Але свае заўжды жывуць ў душы.
Жыццё бяжыць бязлiтасна iмклiва,
Усюды немагчыма пабываць,
Вялiкая Зямля, але мажлiва
Ад мiлых месц натхненне атрымаць.
21.06.1995
899 ШЧАСЦЕ
РУХУ
Гляджу ў раку, вада бяжыць бясконца,
Ад ветру на паверхнi рабiзна,
У кожнай хвалi б'ецца промень сонца
I залацiцца радасна да дна.
Аб радасцi жыцця лаза шапоча,
Аб шчасцi цiха шэпчацца чарот,
Таму глядзець я з радасцю ахвочы
У плынь бягучых ў невядомасць вод.
Удалечынь бягуць няспынна воды,
Iмкнецца ў незнаёмае жыццё,
У русе сутнасць iснасцi прыроды,
Калi ёсць рух – трывае развiццё.
Iмклiвы рух для радасцi заўсёды,
Рух толькi шчасце здатны дараваць,
Не след нiколi упускаць нагоды,
Каб новае бясконца сустракаць.
Душа набудзе вабнае натхненне,
Бо рух – крынiца шчасця у жыццi,
Душу чаруе кожнае iмгненне,
Калi наперад з радасцю iсцi.
Бягуць няспынна ў невядомасць воды,
Жыццё у незнаёмае бяжыць,
Без руху няма шчасця i свабоды,
Бо супынiцца – у балоце жыць.
25.06.1995
913
ЧАРОЎНАСЦЬ ЛЕСУ
Радасць трэба шукаць у жыццi,
Еду з горада, як ёсць нагода,
Бо прыемна па лесе прайсцi,
Ступiш крок – i ў душы асалода!
Вакол сосны галлём шалясцяць,
Мох пад ногi дыван падсцiлае,
Мiж ствалоў прамянi зiхацяць,
I душа ад пяшчоты спявае.
Ў малады завiтаеш сасняк,
На куп'i ззяюць зоркi бруснiцы,
I чароўна, i радасна як!
Тут сапраўднага шчасця крынiцы.
Для душы лес багацце дае,
Кожны выезд за горад – здарэнне,
Тайны лес адкрывае свае,
Для душы дае ўзлёт i натхненне.
Невядомасцю вабiць заўжды,
Так цудоўна вакол i прыгожа!
Як на сэрцы туга ад бяды,
Лес лякарствам выдатным паможа.
У гарах i на моры краса,
Але ў лесе прыемнасць чакае:
Водар дзiўны, як срэбра, раса,
Лес пяшчотна дабром сустракае.
4.07.1995
925 НЕ СТАЎ
ГАРАДСКIМ
Чароўна ад шэпту чароту,
Цудоўна, калi шумiць гай,
Iх слухаць я маю ахвоту,
Бо горш, як скрыгоча трамвай.
Прыемны мне водар духмяны
На поўныя грудзi ўздыхаць,
У лесе становiшся п'яны,
Бо дрэнна, як трубы дымяць.
Слых вабiць, як птушкi спяваюць,
Мелодыi звонка гучаць,
Галоўкамi кветкi кiваюць,
Горш, шыны калi шапацяць.
Любiў лес i рэчку заўсёды,
Мiнула багата гадоў,
Але не прайшла да прыроды
Нязгасная ў сэрцы любоў.
Такiм, як ў дзяцiнстве, застаўся
I буду давеку такiм,
Хоць горад мяне не цураўся,
Не стаў я дасюль гарадскiм.
К сабе мяне цягне прырода,
Натхненне i радасць дае,
Як толькi здарыцца нагода,
Адведаць жадаю яе.
11.07.1995
931 МУЗЫКА
РЭЕК
Мне прыемна пад музыку рэек
Пазiраць безупынна ў акно,
Паралелi праводзяцца неяк,
Пейзаж вабны, як быццам кiно.
Бягуць хутка вiхорам малюнкi,
I дынамiку ў iх адчуваць,
Краявiды – душы падарункi,
I яна рвецца гiмны спяваць.
Сенажацi, лугi i прыгоркi,
Колы тэмп адбiваюць i такт,
Не пачуеш падобнай гаворкi:
Так гамонiць чыгуначны тракт.
Сiнь азёр сэрцу люба пабачыць
Цi над поплавам белы туман,
Цуд дзiвосны наяве адзначыць,
Бо акно цягнiка – не экран.
Мiльгацяць краявiды чароўна,
Шматсерыйнае бачу кiно,
Колькi б раз не глядзеў, усё роўна
Да спадобы заўсёды яно.
Палка клiча мяне вандраванне,
Каб жыцця пульс выразна адчуць,
I ў душы саспявае жаданне
Зноў паслухаць чыгуначны пуць.
14.07.1995
937 ЛЮБАЯ
РАКА
Люблю мой Сож, раку маленства,
Бо сэрца я аддаў Сажу,
Пазнаў i хваль яго шаленства,
I радасць, грэла што душу.
Прыгожыя ўсе ведаў плёсы
Я з залацiстага пяску,
На лузе сустракалi росы,
Ўстаць рана трэба рыбаку.
Сож навучыў мяне рыбачыць,
На чоўне спрытна веславаць,
Сож для мяне багата значыць,
Бо навучыў жыццё кахаць.
Гады мiнулi, ды ўспамiны
Трапечуць часам у душы,
Сустрэцца я даўно павiнны,
Ды не бываю на Сажы.
Чароўны Сож на сонцы, ў хмарах,
Не бачыў лепшую раку,
На ёй рыбачу часта ў марах
Ў закутку цiхiм хмызняку.
Я зведаў iншых рэк багата,
Ды Сож запаў ў маю душу,
Няма ўжо там бацькоўскай
хаты,
Ды завiтаць хачу к Сажу.
17.07.1995
940
ПРЫГАЖОСЦЬ ЖЫЦЦЯ
Хто па росных травах не хадзiў,
Узыходу сонца не пабачыў,
Мо, дарэмна i на свеце жыў,
Цуд не зведаў вабны, не iначай.
Хто не бачыў ранiшнi туман,
Як ён распаўзаецца над логам,
I бясконцы жытнi акiян,
Той не бачыў у жыццi нiчога.
Хто нiколi ў лесе не блукаў,
Не знаходзiў спелыя сунiцы,
I грыбоў нiколi не збiраў,
Не крануўся радасцi крынiцы.
Ноччу хто на зоркi не глядзеў
I не бачыў, знiчкi як спадалi,
Многае ў жыццi не зразумеў,
Ўражаннi ў душу не завiталi.
Хто над рэчкай золкам не сядзеў
I не чуў, аб чым чарот шапоча,
Шчасця хто рыбацкага не меў,
Лёс над тым бязлiтасна рагоча.
Як прыемна свет жыцця пазнаць!
Ў кнiжках пачытаць ўсё немагчыма,
Як душой прыроду адчуваць,
Прыгажосць жыцця не пройдзе мiма.
18.07.1995
944 ЧАРОЎНЫ
ЛЕС
Iду па лесе, цуд вакол чароўны,
I радуе, як песня, кожны крок,
У сэрцы стук з'яўляецца
няроўны,
Як малады вiтае саснячок.
Што нi сасонка – i краса, i дзiва,
Галлё рукамi трэба рассуваць,
Хаця яно змыкаецца iмклiва,
Ды можна грыб чарговы адшукаць.
Калi знянацку стрэнецца балота,
Заззяе журавiнны зоркапад,
Глядзець на зоркi яркiя ахвота,
Iх ў аксамiце з моху вельмi шмат.
I рэчка, дзе сцюдзёная вадзiца,
Бяжыць праз лес i весела журчыць,
Лес для душы – цудоўная крынiца,
Бясконца можа радасцi дарыць.
Чароўны лес – бяздонная скарбнiца,
Якая дасць i ягад, i грыбоў,
Душой да шчасця можна прытулiцца,
Таму к сабе лес клiча палка зноў.
Стварыла лес Вялiкая Прырода,
Удосталь каб яго дары набыць,
Як з'явiцца цудоўная нагода,
Душою ў лесе можна адпачыць.
20.07.1995
945 ЯКОЕ
ХАРАСТВО!
Якое дзiва воблакi,
Як iх на небе цэлы статак!
Куды нi глянь, ва ўсе бакi
У iх аднолькавы парадак.
Яны прыгожыя усе,
Няма цудоўней краявiду,
Паволi ветрык iх нясе,
Мiж iмi вабны фон з блакiту.
А воблакi кiдаюць цень,
Як трапiць ёсць ў яго нагода,
Хаця спякотны вельмi дзень,
Прыемна песцiць прахалода.
Праменi сонца зiхацяць,
I нiбы снег на небе белы,
Сумёты моцныя ляжаць,
Як ў царстві снежнай каралевы.
Якое ў свеце хараство!
Цудоўнае стварэнне Бога!
Такiя творы ўсе Яго,
Прыдумаць нельга лепш нiчога!
Прыемна неба назiраць,
Калi па iм бягуць аблокi,
Цудоўна радасць адчуваць,
Мець шчасце – сэнс жыцця высокi.
20.07.1995
947
МАГУТНАСЦЬ I ВЕЛIЧ
Зорка ў неба гляджу, зоркi свецяцца ясна,
I раз-пораз мiж iмi ўнiз знiчкi ляцяць,
Зоркi свецяць ўначы, i святло iх нязгасна.
Як такую красу ад душы не кахаць?
Загадковы сусвет, чым пiльней углядаюсь,
Тым мацней адчуваю бязмежнасць яго,
Ад пытання: «Дзе ж межы?» далей аддаляюсь,
Бо выходжу за пункт разумення майго.
Адчуваю магутнасць вялiкай прыроды,
Што стварыла дакладны чароўны сусвет,
Дасканаласць сусвет атрымаў назаўсёды,
I знайшлось месца ў iм для цудоўных планет.
Каб планет не было, i не ззяла каб Сонца,
Не было б нашай любай планеты Зямлi,
Хоць сусвет iснаваў ды iснуе бясконца,
Людзi здатнасць Тварца ацанiць не змаглi.
Бог, стварыўшы Зямлю, ведаў: знойдуцца людзi,
Што пабачаць тварэння Яго прыгажосць,
Што бясконцасць сусвету трывожыць нас будзе,
I зрабiў, каб адказу у нас не знайшлось.
Таму Божай красой лепш заўжды любавацца,
Каранi утварэння бязглузда шукаць,
Пiльна ў неба начное з натхненнем ўглядацца,
Каб магутнасць i велiч Тварца адчуваць.
21.07.1995
949 ПРЫРОДА
I НАТХНЕННЕ
Адбiткi неба на ваду ляглi
I вабяць прыгажосцю, быццам дзiва,
Плывуць аблокi, нiбы караблi,
Але зусiм бясшумна i iмклiва.
Плывуць упарта, iм канца няма,
Не прапусцiць красу прыроды мушу,
Гляджу ў ваду з натхненнем нездарма,
Нябачны цуд, калi глядзець на сушу.
Мастацтва здольна адбiваць жыццё,
Але няма нiчога лепш прыроды,
Яе краса не пойдзе ў забыццё,
Натхненне здатна даць яна заўсёды.
Любiць прыроду – поўнакроўна жыць,
Яна душу бязмерна сагравае,
Жыццё крынiцай чыстай будзе
бiць,
Бо прыгажосць пяшчотай напаўняе.
Прырода дасць натхненне для душы
На лузе, ў лесе, каля рэчкi летам,
Складуцца самi з вабных слоў вершы,
Ад прыгажосцi можна стаць паэтам.
Натхнення цуд – уздзеянне красы,
Падобны ён на радасную казку,
Лугi, азёры, рэкi i лясы
Душы даруюць прыгажосць i ласку.
22.07.1995
964
НАТХНЕННЕ
Паволi сонца паднялося,
I на зямлю лёг доўгi цень,
Пяшчотна шэпчацца калоссе,
Цудоўны пачынаўся дзень.
Душу мне ранак растрывожыў,
Вакол чароўная краса,
Ад фарб вясёлкавых прыгожа,
Ўжо колер залаты аўса.
Свае галоўкi павярнулi
Сланечнiкi, стаяць ўдваiх,
У вочы сонцу зазiрнулi,
I нiбы сонца ззяе ў iх.
Бярозкi воддаль маладыя
Туман ўпрыгожыў серабром,
А побач сосны залатыя
Душу напоўнiлi дабром.
Мне назiраць прыемна ранак,
Шчаслiвых птушак слухаць спеў,
Зязюль, сарок, шчыглоў, заранак,
Якi гучыць ў каронах дрэў.
Цудоўны дзень, як быццам казка,
Ад шчасця хочацца спяваць,
Як на прыроду глянуць з ласкай,
Натхненне можна атрымаць.
29.07.1995
966
ПРЫГАЖОСЦЬ НЕБА
Прастора неба нада мною,
I не ўявiць яго мяжы,
Заўжды прывабнае такое,
Прыемнасць дорыць для душы.
Гляджу ўдалечыню угору,
Вакол раскiнуўся блакiт,
Бясконцасць неба, нiбы ў мора,
Душу натхняе вабны вiд.
Душа становiцца пяшчотнай,
Знiкае стома i туга,
Пад сiнiм небам быць маркотнай
Душа не можа, прэч скруха!
Гляджу на белыя аблокi,
Крануў iх залаты прамень,
Iмпэт душы ад iх высокi,
Цудоўны, нiбы казка, дзень.
Здаецца, што даць ў змозе неба?
Амаль нiчога там няма,
Ды больш красы душы не трэба,
Гляджу ў нябёсы нездарма.
Каб радасць зведаць i натхненне,
Ўдзень або ў цёмную пару,
Ў мяне нязгаснае iмкненне:
Глядзець уважлiва ўгару.
29.07.1995
968 РЭЧКА
КЛIЧА
Сенажацi наўкол вабяць вока,
Прыпяць хуткiя воды нясе,
Буслы ходзяць зусiм недалёка,
Сэрцу люба ў цудоўнай красе.
Вельмi радасна з вудай на золку
Каля рэчкi сядзець у цiшы,
Бо рыбацкае шчасце без змоўку
Струменiцца ў лагоднай душы.
Ў блiзкiх зорках нябёсаў прастора,
Халадком ветрык лашчыць мне твар,
Ужо сонца падымецца скора,
Бо аблокi гараць, як пажар.
Здатна радасць прыносiць прырода,
Калi здольны яе успрымаць,
У душы праяснiцца пагода,
Калi сонейка ранкам спаткаць.
Надта моцны уплыў ад прыроды,
Ўзнёслы настрой даруецца ёй,
Дакрануся красы i заўсёды
Адчуваю пяшчоту душой.
Бо мiж намi не вынiкне спрэчка,
Я з прыродай быць сябрам хачу,
К сабе клiча настойлiва рэчка,
I ўзаемнасцю ёй я плачу.
31.07.1995
969 МАЕ
РЭЧКI
Колькi рэчак вялiкiх i рэчак малых
Ёсць на роднай зямлi у прыроды!
Але Пiна i Прыпяць цяпер удваiх
Будуць любымi мне назаўсёды.
Хай прабачыць мяне улюбёны мой Сож,
Ад мяне лёс зусiм не залежыць,
Ён заўжды быў у мроях маiх, але ўсё ж
Цяпер Прыпяцi сэрца належыць.
Прыгажосцю кранаюць яе берагi,
З залатога пяску перакаты,
Хаця Сож па-ранейшаму мне дарагi,
Цяпер Прыпяццю буду багаты.
Бо таксама павольна ласкавая плынь,
I на беразе верб вабных кроны.
Сож! Ты крыўды зусiм на мяне не пакiнь,
Што ў чароўную Прыпяць ўлюбёны.
Прыпяць стала цяпер для мяне дарагой,
З ёй да старасцi будзем мы разам,
Задаволен сяброўствам з магутнай ракой,
Але Сож ўспамiнаецца часам.
Хаця рэчак багата цячэ па Зямлi,
Ёсць для радасцi сталай прычына,
Ў маю долю, нарэшце, дзве рэчкi ўвайшлi:
Прыпяць быстрая, цiхая Пiна.
31.07.1995
974 АСЕННI
ЛЕС
Прыемны вельмi адпачынак для душы,
Асеннiм лесам як iсцi паволi,
Ў пагоду добрую або пару iмжы,
Красу лясную не забыць нiколi.
Хоць крочыць восень, галасiсты птушак спеў,
У вырай рана iм, яшчэ чакаюць,
На верасах пчалiны радасны напеў,
Лясныя гукi шчасцем напаўняюць.
Наўкол бруснiцы, нiбы iскры, зiхацяць,
Выдатна мох сабою адзабляюць,
Ад прыгажосцi звонка хочацца спяваць,
Бо побач песнi радасцi лунаюць.
Кара на соснах залатая шамацiць,
Ў агульны хор свой голас далучае.
Як можна восень залатую не любiць,
Хаця красу дождж часам залiвае?
Зусiм не трэба нi театра, нi кiно,
У тэлевiзар не хачу ўглядацца,
Ў асеннiм лесе значна лепей ўсё раўно,
Жадаю з iм, як з сябрам, сустракацца.
Я палка лес ў любы сезон любiў заўжды,
Асеннi лес – мая любоў давеку,
Ад прыгажосцi станаўлюся малады,
А маладосць прыемна чалавеку.
1.08.1995
982 МАЯ
РАДЗIМА
На луг пайду – якое разнатраўе!
Нiбы не луг, а з кветак дываны,
Уражанняў такіх даўно чакаў я,
Як хлеб надзённы, для душы яны.
К сабе гукаюць хараством заўсёды
Адвечныя хваёвыя лясы,
I нават сэрца радуюць балоты.
Палессе – край чароўны, край красы!
А рэчак плынь з празрыстаю вадою!
Нiдзе такiх ўжо зараз не знайсцi,
Калi з красой спаткаешся такою,
То па жыццю прываблiва iсцi.
Духмяны водар п'ю i не нап'юся,
Сустрэчу з лесам ў сэрцы зберагу,
Нарэшце, да Радзiмы дакрануся,
Развею сваю даўнюю тугу.
Прыемна мне i радасна бясконца,
Як пад нагамi родная зямля,
Тут для мяне ласкавей свецiць сонца,
Цудоўней значна пошчак салаўя.
Наўкол патрэбна пiльна азiрнуцца,
Як на Радзiму прыязджаю зноў,
Каб шчасце мець, хачу хутчэй вярнуцца,
Не згасла ў сэрцы да яе любоў.
8.08.1995
983 ШЛЯХ ДА
ДРУКУ
Па-над Прыпяццю буслы высока ляцяць,
З вышынi падаюць дзiўны голас.
Край палескi! Як можна яго не кахаць,
Вельмi ўзнёсла пiсаў аб iм Колас.
Прыпяць, быццам у сне, свае воды нясе,
I таксама павольна заўсёды,
Яна вечна ў сваёй некранутай красе
У Дняпро дае чыстыя воды.
I натхненне таксама паэтам дае,
Пра Палессе каб песнi спявалi,
Ў часы розныя чыстыя воды
яе
Радасць ў душах людзей выклiкалi.
Прыпяць – сiмвал Палесся, яго дыямент,
I сапраўднае дзiва прыроды,
Хоць ласкавая, грозна разбурыць ўсё ўшчэнт,
Калi робяцца ёй перашкоды.
I паэзii чыстай чароўная плынь,
Як i Прыпяць, належыць народу,
Ёй не месца ляжаць ў глыбiнi цёмнай скрынь,
Да святла выйсцi знойдзе нагоду.
Прыгажосць быць павiнна заўжды на вiду,
Каб натхненне душа атрымала,
Як i Прыпяць, да друку шлях вершам знайду,
Каб вядомай паэзiя стала.
8.08.1995
987 АБЛОКI
Аблокi ў небе – нiбы караблi,
Крынiца паэтычнага натхнення,
Зачараваны iмi я, калi
Пабачу велiч Боскага
тварэння.
Бясконцасць форм уражанне дае,
Малюнкi можна сярод iх адзначыць,
У небе шэраг ветразёў плыве,
Iх на блакiтным фоне вабна бачыць.
Гляджу ў нябёсы доўгае жыццё,
Не прыпыняю цудам захапляцца,
I звычцы не прыходзiць забыццё,
Нябёсамi прыемна любавацца.
Шмат хараства знаходзiцца наўкол,
Але бясконца неба дынамiчна,
Я маю да дынамiкi любоў,
Бо навiзной сваёй яна нязвычна.
Бягуць аблокi, як за грудам груд,
Iх колер белы, сiнi або шэры,
Ўжо безлiч раз гляджу на дзiўны цуд,
Нiбы малы, здзiўляюся без меры.
Гляджу ўгару ва ўсе бакi кругом,
Ад прыгажосцi неба радасць маю,
Плывуць аблокi цi iмчаць бягом,
Ад iх iмпэт i шчасце адчуваю.
10.08.1995
991 ЗАРА НА
ЎСХОДЗЕ
Запалала зара ўраз на ўсходзе
I шугае, як быццам пажар,
Шмат фарб дзiўных прырода знаходзiць,
Каб аздобiць святлом шэрасць хмар.
Ўсё вышэй падымаецца сонца,
Вабiць вока красой краявiд,
I змяняецца колер бясконца,
Памiж хмар ззяе вабны блакiт.
Прыгажосць да спадобы мне бачыць,
Ўзнёслы ўплыў ад яе адчуваць,
Радасць ранку прыемна адзначыць,
Лепш красы непатрэбна жадаць.
Вельмi моцны уплыў ад прыроды,
I няма яго з чым параўнаць,
Хваляванне ад шчасця заўсёды,
Калi сонейка ўсход назiраць.
Прамень золата кiне на неба
Або часам чырвоную медзь,
Для душы лепш натхнення не трэба,
Радасць будзе, як цуд, зiхацець.
Бо зара зачаруе на ўсходзе,
Лепш дарунка нама для душы!
Я iмкнуся пры кожнай нагодзе
Бачыць ўсход, каб складалiсь вершы.
12.08.1995
994
СIНЯВОКIЯ АЗЁРЫ
Як ў люстэрцы, блакiт на вадзе ад нябёс,
I, здаецца, глыбока, як ў моры,
Назву гэты блакiт зямлi нашай прынёс,
Сiнявокiя нашы азёры.
Край лясоў i азёр, сiнявокi мой край,
Безлiч песень табе ўжо прапета!
Колькi песень прыгожых табе не спявай,
Ты натхненне даеш для паэта.
Заўжды вабiць бясконца твая прыгажосць,
I прыемны твае краявiды,
Мне у iншых краях пражываць давялось,
Але ў сэрцы мой край не забыты.
Вельмi хутка к табе я вяртаюся зноў,
Каб красою тваёй любавацца,
Назаўжды прыязджаю, нарэшце, дамоў,
Бо абрыдла па свету бадзяцца.
У душы я збярог да Радзiмы любоў,
Да народу свайго i да мовы,
Слухаць надта прыемна мне музыку слоў,
I на мове чароўнай размовы.
Я з табой назаўжды, маiх продкаў зямля,
Ў шчасцi, радасцi, смутку i горы,
Беларусь сiнявокая – радасць мая,
Сiнявокiя нашы азёры.
13.08.1995
1017 АБЛОКI
Туман над поплавам раскiнуўся шырока,
I толькi голавы прыкметны у стагоў,
Як быццам малаком, ахутана дарога,
Аблокi хутка падымаюцца з лугоў.
Я ў раннi час рукой аблокi мацаць здатны,
Iх нараджае ля мяне вада ракi,
Цiкава назiраць камяк бялявы ватны,
Бо не пабачыш кожны дзень працэс такi.
Святлом вясёлкi засвяцiлася далiна,
Бо сонца шчодра раскiдала прамянi,
Адразу скончылась чароўная карцiна,
Ад дзiва вабнага не засталось анi.
Як сонца гляне на зямлю, распусцiць косы,
Нiяк прыгожы не утворыцца туман,
I вельмi часта так ў жыццi складуцца лёсы,
Што i цудоўнае прымаюць за падман.
Туман павiс вакол, ды лепшага не трэба,
Бо мае права на жыццё працэс такi,
Заўжды блакiтнае абрыдне з часам неба,
Хачу, аблокi каб краналiся рукi.
20.08.1995
1026 ЖЫЦЬ З
НАТХНЕННЕМ
Дзень пачаўся, i радасць да краю
Мне напоўнiла хутка душу,
Толькi сцiплага шчасця чакаю
I спакоем заўжды даражу.
Недаступнага я не жадаю,
Ў наваколле з натхненнем гляджу,
Ад жыцця здавальненне прымаю,
Зла сабе не пускаю ў душу.
Я натхненне бяру у прыроды,
Мне дае яна радасць ў жыццi,
I бясконца шукаю нагоды,
Каб у лес цi на рэчку пайсцi.
Мне для цела багата не трэба,
Бо я iншым ў жыццi даражу:
Сонца яркае, сiняе неба
Мне цяплом саграваюць душу.
Бо цудоўна, як сонейка свецiць,
I жыццё – нiбы песня
гучыць,
Жыць з натхненнем прыемна на свеце,
Як аддана прыроду любiць.
25.08.1995
1027 ШЧАСЦЕ
Атрымлiваю радасць ад жыцця,
I сэрца супакоiць немагчыма,
Цiкавая хада майго быцця,
Бо поруч зноў любiмая Радзiма.
Па поплаву квяцiстаму iду,
Мая душа у радасцi няспынна,
Гляджу з натхненнем ў сiняю ваду,
Бо побач Прыпяць, Ясельда i Пiна.
Прыемны стан цяпер маёй душы,
I лепшага я болей не жадаю,
Пiшу далей пявучыя вершы,
Палескую прыроду назiраю.
Спаткалiся натхненне i спакой,
Такой нагоды доўгi час чакаю,
Цудоўны стан душы, нарэшце, мой,
Яго чароўным шчасцем называю.
Няпроста сваё шчасце адшукаць,
Яно прыходзiць позна або рана,
Ў чужых краях цiкава паблукаць,
Ды шчасце у сваёй зямлi схавана.
25.08.1995
1032 ЖАНОЧАЯ
КРАСА
Спакою не дае i даць не можа
Маёй душы адметная краса,
Люблю глядзець, калi вакол прыгожа:
На белы грыб ў квяцiстых верасах,
На лес сасновы i на яблынь кроны,
Калi на iх, як снег, бялюткi цвет,
На сенажаць, дыван яе зялёны,
Чаруе прыгажосцю Боскi свет.
Люблю глядзець на месяц i на сонца,
На плынь ракi i вабнасць берагоў,
Душу у змозе хваляваць бясконца
Блакiт i купкi белых аблакоў.
Натхняе залатое поле ў жнiўнi
I чырвань лiстападаўскiх лясоў,
I чэрвеньскiя радасныя лiўнi,
Хачу красу зямлi пабачыць зноў.
Душа быць абыякавай не можа,
Як ззяе дыяментамi раса,
Бясспрэчна, у прыроды ўсё прыгожа,
Ды мне мiлей жаночая краса.
29.09.1995
1041
НАТХНЕННЕ АД ДАРОГI
Прысады змейкай ўюцца ля пуцi
I цягнуцца ўздоўж цягнiка няспынна,
Багата можна дрэў у iх знайсцi,
Ды вабiць вока спелая рабiна.
Як зоркi, гронкi спелыя вiсяць,
Зялёны аксамiт iх аздабляе,
I чырванню бясконца зiхацяць,
Душу рабiна шчасцем напаўняе.
Гляджу ўвесь час ў вагоннае акно,
Натхняюсь ад рабiнавага цуду,
Бо бачу каляровае кiно,
Рабiны спелай гронак не забуду.
Стаяць рабiны стройныя у рад,
I сэрца шчодра поўняць дабратою,
Цудоўны выгляд восеньскiх прысад
З лiстотаю прыгожай залатою.
Натхненне запаўняе мне душу,
З акна вагона бачна вельмi многа,
Як часам ад маркоты затужу,
Зноў радасць здатна падарыць дарога.
1.09.1995
1056
НЕПАГАДЗЬ
Сонца ззяе, ўрачыстасць прыроды,
I спявае ад шчасця душа,
Цешыць радасць ад вабнай пагоды,
Ды нядрэнна, як сее iмжа.
Назву «непагадзь» мае умоўна,
Бо прыгожае неба ад хмар,
На душы ад пачуццяў чароўна,
Калi дожджык спадае на твар.
Няхай вецер магутны павее,
Дрэвы гнуцца, i вецце рыпiць,
Ўзнёслай музыкай сэрца сагрэе,
Няма сiл стан такi не любiць.
Калi кружыць снягi завiруха,
I пушынкi павольна ляцяць,
Не спадае ў душу з неба скруха,
Ноткi радасцi толькi гучаць.
Без дажджу i без ветру сумую,
Хай збягаюць патокi вады,
Паважаю пагоду любую,
Па душы мне надвор'е заўжды.
8.09.1995
1057 ФАРБЫ
ВОСЕНI
Колькi радасцi, колькi натхнення,
Калi фарбы змяняе сезон!
Без агню ўраз пачнецца гарэнне,
Як наўкол кiне золата ён.
Гаспадарыць упэўнена восень,
Пачынаюць цвiсцi верасы,
Нiбы ў небе, у лесе iх просiнь,
I не меней, чым ўлетку, красы!
Летнi колер, усюды зялёны,
Восень хутка iмкнецца змяняць,
Жоўты лiст, залаты цi чырвоны
Здатна, нiбы мастак, маляваць.
Як рубiн, ззяюць гронкi рабiны,
Вабiць чырвань асеннiх пладоў,
Быццам ўвесну, пачалi раслiны
Расцвiтаць дзiўным колерам зноў.
Калi сталая восень прыходзiць,
Пачынае красой аздабляць,
Яна лепшыя фарбы знаходзiць,
I здзiўленне ад iх не суняць.
8.09.1995
1081 НЕ
ЖАДАЮ ЦIШЫ
Якая цiшыня! Нiшто не парушае
Цудоўны загадковы стан такi,
I нават плынь ракi на кроплю не гайдае
Застыўшыя ў чаканнi паплаўкi.
Трывае доўгі час чароўная прырода,
За цiшай невядома што iдзе.
Мо будзе зноўку вельмi добрая пагода
Цi ураган адчынiць шлях бядзе?
Як чалавек заўжды адкрыта размаўляе,
Намеры ўсе вядомыя яго,
А як маўчыць працягла, цiша утамляе,
Заўсёды невядомасць горш ўсяго.
Нiколi цiшы невядомай не жадаю,
Яе цяжар маю душу гняце,
Ад спеву птушак радасць ў сэрцы адчуваю,
Люблю, як чмель прыветлiва гудзе.
Прыемна слухаць, як смяюцца шчыра дзецi,
Святлей ад слоў каханых на душы.
Прыроды гукi! Яны лепшыя у свеце,
Няхай гучаць, бо цяжка у цiшы.
15.09.1995
1088 ХАЧУ
БАЧЫЦЬ ЗОРКI
Зоркi ў небе. Даўно iх не бачна,
Толькi хмары iдуць чарадой,
Я заўсёды iм вельмi удзячны,
Калi ззяюць яны над зямлёй.
Бо люблю вераснёвае неба,
Зоркi ярка на iм зiхацяць,
Для душы лепей шчасця не трэба,
Iх бясконца магу назiраць.
Як надоўга яны захавалiсь,
Пачынаю заўжды сумаваць,
I хачу, каб хутчэй загаралiсь,
Маё сэрца маглi мiлаваць.
Любы мне вераснёвыя ночы,
Як ў палатцы ляжу над ракой,
Ў бездань неба глядзець я ахвочы,
На душы ад натхнення спакой.
Прыгажосць здатна радасць прыносiць,
Хоць гляджу ў неба досыць гадоў,
Ды душа вабнай радасцi просiць,
Таму зоркi хачу бачыць зноў.
18.09.1995
1095
УСПАМIНЫ ПРА ВЯСНУ
Хоць восень – вельмi
добрая пара,
Але бягуць бясконца ў небе хмары,
Не бачна, дагарае як зара,
I на усходзе не гараць пажары.
Лунаюць успамiны пра вясну,
Яна гасцюе ўсё часцей у мары,
Ад ўсёй душы люблю яе адну,
За прыгажосць, цяпло, дабро i чары.
Бясконца люба для душы вясна,
Яна даруе шчодра асалоду,
Бо ад вясны – як хмельны
без вiна,
Бо дасць напiцца травеньскага мёду.
Для радасцi ёсць вельмi шмат прычын,
Ды не адна нiколi не адсуне
Жаданы i чароўны успамiн:
Ў душы маёй жыве вясна-красуня.
Наперадзе суровая зiма,
Мне сумна без вясны, як без жанчыны,
Нiколi без зiмы вясны няма,
Хай пра вясну сагрэюць успамiны.
23.09.1995
1129 МУЗЫКА ПРЫРОДЫ
Як зачаруюць птушак галасы,
Ў душы зусiм не застаецца прозы,
Прыемна луг адведаць i лясы,
Паслухаць шэпт травы i плач бярозы.
Там музыка прыродная гучыць
I асалодай сэрца напаўняе,
Душы цудоўна: слухае, маўчыць
Або у такт чароўна падпявае.
Хоць музыка, стварыў што чалавек,
Гарачыя пачуццi выклiкае,
Ды лепей тая, што гучыць павек,
Яна зусiм нiколi не змаўкае.
Калi павее ветрык-музыкант,
Ў аркестр сальюцца разам моцна гукi,
I чутны бас, альт, тэнар i дыскант,
Чароўны вецер майстар на ўсе рукi.
Дае прыроды музыка цяпло,
Халодная душа ад нот адтае,
Тугi i суму – нiбы не
было,
Ад музыкi такой душа лятае.
16.10.1995
1193 БРАЦЬ У
СЯБРЫ
Не кожнага цiкавiць свет,
Не кожны дзiўнае адзначыць,
Але, як хто ў душы паэт,
Чароўнае ў прыродзе бачыць.
Куды нi глянь, яно вакол
Красою непаўторнай вабiць,
Каб апiсаць, не хопiць слоў
I лепшаму паэту, мабыць.
Чаруе свету прыгажосць,
Калi душа яе ўспрымае,
Ў душу прыйсцi не можа злосць,
Яе пяшчотнасць запаўняе,
Цiкавiць надта ўсё заўжды.
Каб ад жыцця мець асалоду,
Не беглi марна каб гады,
Браць трэба у сябры прыроду.
Яна дае душы спакой
I дорыць шчасця адчуванне,
Заўжды пад сiлу толькi ёй
Зрабiць цiкавым iснаванне.
16.11.1995
1196 ЛЮБЛЮ
ВЯСНУ
Зiма iдзе, а хочацца вясны,
Цяпла, блакiту i травы зялёнай,
Мне веснавыя часта сняцца сны,
Бо у вясну я палка улюбёны.
Яшчэ снег добра не накрыў зямлю,
А я даўно сваю вясну чакаю,
Натхненне прынясе ў душу маю,
Вясной я бачна шчасце адчуваю.
Бо мне прыемна вельмi назiраць,
Калi жыццё вяртаецца ў прыроду,
Вясна заўсёды здатна сэрцу даць
Пяшчотнага кахання асалоду.
Калi чакаць чароўную вясну,
Хутчэй зiма марозная праходзiць,
Вясну сваю сустрэў ўжо не адну,
Але пакуль любоў к ёй не праходзiць.
Вясна – мая даўнейшая
любоў,
Чакаць яе цярплiва вельмi здатны,
Няхай яна хутчэй прыходзiць зноў,
Каб настрой быў натхнённы i выдатны.
17.11.1995
1222 СВАЯ
ЗЯМЛЯ
Свая зямля, зямля дзядоў, бацькоў,
Калi на ёй жывеш, не адчуваеш,
Ды ў сэрцы разгараецца любоў,
Айчыну як надоўга пакiдаеш.
На Бацькаўшчыне шмат гадоў не жыў,
Пабачыў iншых месц ў жыццi багата,
Ды родны край мяне прываражыў,
Бацькоўская мне часта снiлась хата.
Блакiтныя ў снах бачыў верасы,
Паляны, ўлетку дзе збiраў сунiцы,
Чароўныя сасновыя лясы,
Празрыстыя сцюдзёныя крынiцы.
Што змалку ўсёй душою палюбiў,
На ўсё жыццё – духоўнае
багацце,
Любоў сваю пранёс i не згубiў,
Радзiма сэрцу – як другая
мацi.
Прыйшла пара, i я вяртаюсь зноў,
Радзiма, як раней, перада мною,
Хай будзе ў нас ўзаемная любоў,
З сваёй сустрэцца радасна зямлёю.
27.11.1995
1291 ГЛЯДЖУ
НАВОКАЛ
Гляджу i наглядзецца не магу,
Якая прыгажосць ляжыць навокал!
У лузе можна ўтаймаваць тугу,
I дорыць радасць сэрцу лес далёкi.
Гляджу на рэчак сiнюю ваду,
I тут вiруе радасць, не змаўкае,
Я заўтра ранкам зноў сюды прыйду,
Бо прыгажосць душу маю ўздымае.
Непужаныя буслы ходзяць тут,
А хутка дваццаць першае стагоддзе,
Але збярогся гэты любы кут,
Прыходзiлася цяжка хоць прыродзе.
Бягуць ў блакiтным небе воблакi,
Знiкаюць у далёкiм сiнiм лесе,
Цудоўна, што iснуе край такi,
Iмя яго прыгожае – Палессе.
Прыемна для душы краса Зямлi,
Гляджу навокал, шчасце адчуваю,
Шляхi жыцця сюды мае прыйшлi,
Даўно сустрэчы радаснай чакаю.
23.12.1995
1317 ЧАКАЮ
ЛЕТА
Белыя прасторы,
Толькi снег iскрыцца,
Недзе, нiбы ў моры,
Воку супынiцца.
Дол накрыты снегам,
Недзе абагрэцца,
Крыкнеш – нават рэха
I не адгукнецца.
Нi цяпла, нi ласкi,
Снег адзiны бачыш,
I зiмовай казкi
Ў сэрцы не адзначыш.
Сцюжа прыгнятае,
Бо мароз пад шубай.
Дзе тут казка тая,
Калi змерзлi губы?
Я чакаю лета,
Бо душы прыгожа:
Ў полi – мора кветак,
Залатое збожжа.
7.01.1996
1465 МАЯ
АЙЧЫНА
Няма на чым спынiцца воку,
Куды нi глянь – адна вада,
I толькi ў вышынi далёка
Бялее аблакоў града.
Хоць добра пабываць на моры,
Прыемна вандраваць заўжды,
Чароўней родныя прасторы,
Яны каштоўней праз гады.
Мiлуе вока край мой мiлы,
Лясы, балоты i лугi,
I рэчак чыстых бег iмклiвы,
Пейзаж для сэрца дарагi.
На свеце ёсць зямель багата,
Але што нам да iх красы?
Там лепей, родная дзе хата,
Знаёмы лес i верасы.
Зямля бацькоў! Мая Айчына!
Натхненне сэрца – Беларусь!
Была мне роднай Украiна,
Ды хутка да цябе вярнусь.
29.06.1996
1490
ЦВIЦЕННЕ ВЕРАСОЎ
Чаруюць вераснёвыя лясы,
Праз iх як няспяшаючысь праходзiш,
Кладуцца пад нагамi верасы,
Баравiкi дзябёлыя знаходзiш.
Лёг на зямлю блакiт, блакiт ўгары,
Хаця даўно ўжо скончылась цвiценне,
Ды верасы цвiтуць да той пары,
Снягi як пачынаюць зiхаценне.
Прыгожы з верасоў дыван вакол,
Вось у кусты прабег руплiвы вожык,
Сустрэўся баравiк, i пара зноў,
Глядзiш – i назбiраўся поўны кошык.
Чаруюць беларускiя лясы,
Бываць у iх мне хочацца заўсёды,
Няма нiчога лепш лясной красы,
Магчыма, у ласкавай рэчкi воды.
Зямля была б пустыннай без лясоў,
Лясы – яе прываблiвае ўбранне,
Цудоўны час цвiцення верасоў,
Час позняга асенняга кахання.
17.07.1996
1492 ЛЮБАЯ
БЕЛАРУСЬ
Хаця Беларусь i далёка ад мора,
У нас ёсць шмат iншай красы,
Чаруе шырокая вельмi прастора:
Цудоўныя нашы лясы.
Лясы прыгажосцю мне радуюць вока,
Як мора, лясы не адны,
Бо позiрк адзначыў: пралеглi далёка,
Як мора, палi збажыны.
Па iх прабягаюць ад ветрыку хвалi,
Як быццам бягуць над вадой,
На сцеблах калоссе яны разгайдалi,
Спявае яно, як прыбой.
А побач зялёнае мора iскрыцца:
Касцоў зачакалiсь лугi,
Сваiмi марамi мой край ганарыцца,
I край мне не трэба другi.
Хаця Беларусь i далёка ад мора,
У нас ёсць рака не адна,
Таму i не бачым нiякага гора,
Такая нам люба яна.
18.0.71996
1500 ЗНАЙСЦI
АСАЛОДУ
Да прыроды хачу, да прыроды!
Хаця жыць ужо ў горадзе звык,
Ды нястомна чакаю нагоды
Ў лес пайсцi, бо заўзяты грыбнiк.
З цягнiка на прыпынку як злезу,
Лiст асеннi запалiць пажар,
«Добры дзень» – я кажу шчыра лесу,
Мне натхненне дае Боскi дар.
Вабiць дзiўнай красою Палессе,
Прыкiпеў да яго я душой,
Паблукаю хоць крыху у лесе,
Ды набуду душэўны спакой.
Лес. У iм прыхавана спакуса,
Я красой яго ўзрушаны быў,
Вельмi цяжка знайсцi беларуса,
Якi лес ўсёй душой не любiў.
Я жадаю адведаць прыроду,
Дзе чыгунка бяжыць цi шаша,
Каб у лесе знайсцi асалоду,
Каб ўзлятала ў нябёсы душа.
4.08.1996
1515 КРЫНIЦА
НАТХНЕННЯ
Я гляджу на зямлю, i на неба гляджу,
I нiяк не магу наглядзецца,
Бо любоў да прыроды у сэрцы нашу,
З ёй я здатны душою сагрэцца.
Мне сяброўка рака, да спадобы лясы,
I лугi я люблю ўсёй душою,
Гараджанiн даўно, ды ў любыя часы
Я iмкнуўся бываць часта з ёю.
Бо прыемна сустрэць на прыродзе людзей,
Ў лесе, ў лузе або над ракою,
Заўжды гутарка з iмi цiкава iдзе,
Гэта людзi з адкрытай душою.
Бо прырода, як лекар, змягчае душу,
I яна не бывае благою,
Знiме жорсткасць i змые з яе ўсю iржу,
Жыць прыемна з душою такою.
Хто сябруе з прыродай, знаходзiць спакой,
Бо прырода – натхнення
крынiца,
I няма ў свеце лепш яе сiлы такой,
Каб душой кожны мог адрадзiцца.
17.08.1996
1528 СIМВАЛ
КРАСЫ
Лебедзi плаваюць ў паркавым возеры
Ў цiхай вадзе,
З iмi ў няволi сустрэнешся позiркам,
Болей нiдзе.
Птушка прыгожая, любая, годная,
I не дарма,
Птушка магутная, высокародная,
Лепей няма.
З чым параўнаць вас: з пшанiцаю спелаю
Ў кроплях расы?
Чорныя лебедзi, лебедзi белыя –
Сiмвал красы.
Сiмвал красы i вялiкай магутнасцi,
Як у арлоў,
I разгарыцца ад вашай прысутнасцi
Ў сэрцы любоў.
Зрэдку пабачыш вас, лебедзi, дзе-небудзь
Ў нашы часы,
Лебедзi чорныя, белыя лебедзi –
Сiмвал красы.
19.08.1996
1548
ПОЎДЗЕНЬ
Ноч паўднёвая – як сажа,
Зоркi свецяцца ўгары,
Ў штыль адбiтак ў мора ляжа,
Як бiльярдныя шары.
Цi ласкава хваля б'ецца,
Як струна, пяе прыбой,
Шчасце, калi удаецца
Ноч пабачыць вось такой.
Прасыпае хто ўсе ночы,
Любай не пазнаць красы,
Зоркi бачыць я ахвочы,
Як цяпер, ва ўсе часы.
Зоркi, рокат мора, хвалi,
Але хутка шлях дамой,
Лес i луг расхвалявалi,
Яшяэ болей, чым прыбой.
Бо не горай нашы зоры,
Трэба родны край любiць,
Але часам i на моры
Для натхнення добра быць.
21.08.1996
1553 ВЫТОК
НАТХНЕННЯ
Зоркi глядзяць у акно,
Бачыць iх вельмi ахвочы,
Iх назiраю даўно,
Зоркi – як Боскiя вочы.
Пiльна глядзяць на Зямлю,
Позiрк бясконца трывае,
Цешаць уяву маю,
Радасць ад iх адчуваю.
Вельмi прыгожы сусвет,
Ён зразумець дае змогу,
Што дзiўны зоркавы свет
Цалкам скараецца Богу.
Кроплi сумнення нямае
Бачна няўзброеным вокам,
Зоркi глядзяць нездарма,
Зоркi з'яўляюцца Богам.
Зоркi глядзяцца ў акно,
Радасць даюць без сумнення,
Як на экране кiно,
Вечны выток для натхнення.
25.08.1996
1635
ЗАКАХАНЫ Ў ЛЕТА
Залатая восень,
Ёй зачараваны,
Ў небе толькi просiнь,
Падаюць каштаны.
Ветрык налятае,
Сыпляць лiсце клёны,
Восень залатая,
Хаця лiст чырвоны.
Чыстае паветра
З водарам духмяным,
Нi дажджу, нi ветру,
I настрой рахманы.
Круцiцца планета,
Восень сустракаю,
Ды прыемней лета,
Ўжо яго чакаю.
Восень залатая,
Ад яе – як п'яны,
Ды любоў я маю:
Ў лета закаханы.
28.09.1996
1738 АПОШНЯЯ
ПРЫГАЖОСЦЬ
Асыпае клён свой лiст чырвоны,
Летнюю скiдае ўсю iржу,
Голыя, амаль што, стаяць клёны,
Выгляд iх нясе тугу ў душу.
Адзвiнела радаснае лета,
Шчасце падымала на крыло,
Ды жыццё пранеслась, як ракета,
Ўсё было, ды з часам адцвiло.
А цяпер асеннi лiст спадае,
Сум няўмольны селiцца ў душы,
Хоць чаруе восень залатая,
Ды галлё на кронах, як крыжы.
Дзiўнаю красой чаруе восень,
Бо яшчэ гарыць пажарам клён,
Але хмары нiзка, знiкла просiнь,
Застаецца крыху цёплых дзён.
Пакуль крочыць восень залатая,
Сумна, ды далёка да бяды,
Прыгажосць апошняя злятае,
Сыпляцца чырвоныя лiсты.
20.10.1996
1752
БЯСКОНЦЫ ЦУД
Вакол цудоўна i цiкава!
Дакладна збудаваны свет:
Прырода ў космас накiдала
Бясконцасць зорак i планет.
I выгляд неба дае змогу
Для вываду мець шмат падстаў:
Стварыць пад сiлу дзiва Богу,
Iначай зоркi хто б трымаў?
Яны дакладна ў небе ходзяць,
Але не пакiдаюць след,
Нiбы гадзiннiк хто заводзiць,
Гадзiннiк Бога – ўвесь
сусвет.
Калi ўначы глядзець на зоркi
I Месяца цудоўны рог,
Не можа iншай быць гаворкi:
Тварэц сусвету – толькi
Бог.
Чароўна ззяе ў небе Сонца,
Жыццё трымае на Зямлi,
Жыць будзе Божы цуд бясконца,
Яго з рук Бога мець змаглi.
26.10.1996
1806
СЦЯЖЫНКI ДЗЯЦIНСТВА
Сцяжынкi дзяцiнства у марах бягуць,
Усё жыццё iмi я крочу,
Ўспамiны маленства мне радасць даюць,
Ў дзяцiнстве бываць я ахвочы.
Дзяцiнства – пачатак жыцця,
яго ўсход,
I свету пазнання пачатак.
Быў час паваенны, час горкiх нягод,
Ды светлых аб iм колькi згадак!
За рэчку хадзiў ў залiўныя лугi,
Мне лес раскiдаў свае шаты,
Час дзiўны маленства, душы дарагi,
Усё жыццё iм я багаты.
Сцяжынкi дзяцiнства вялi у жыццё,
Вандроўкi цяпер ў марах бачны,
Яны – дар галоўны, маё
набыццё,
Iм я за навуку удзячны.
Сцяжынкi дзяцiнства – пачатак шляху,
Сцяжыначкi роднага краю!
Ды зараз па iм я хадзiць не магу,
З пяшчотай ў душы ўспамiнаю...
8.11.1996
1832 АСАЛОДА
АД УСПАМIНАЎ
Вяртаюся ў дзiцячыя часы,
Калi такая здарыцца нагода,
Луг ўспомню, рэчку, блiжнiя лясы,
I ў сэрцы ад пяшчоты асалода.
Цудоўна дзiўны ранак сустракаць,
Iсцi па лузе сцежкаю расiстай,
Прамень гуллiвы сонца назiраць,
I слухаць спевы птушкi галасiстай.
Слых лашчыць шэпт чароту над вадой,
Як любы ветрык хвалi разгайдае,
I месца для рыбалкi пад вярбой
З пяшчотай i натхненнем ўспамiнаю.
Сцяжынкамi ляснымi зноў iду,
Траншэi, гiльзы стрэляныя бачу,
Жыцця пасляваеннага бяду,
А разам з ёй – цудоўную
удачу.
Гады маленства – лепшыя
гады,
Яны – маёй душы
узнагарода,
Калi да iх вяртаюся, заўжды
Ад успамiнаў ў сэрцы асалода.
17.11.1996
1838 ГРОНКА
ЖАМЧУЖЫН
Перада мной карпацкая дарога,
На горах смерэковыя лясы,
Ў жыцці я прыгажосці бачыў многа,
Але нідзе няма такой красы.
Як волаты, стаяць навокал горы,
І хвалі іх бясконца цешаць зрок,
Бо сінь вакол бясконцая, як ў моры,
Зрабіць прыемна ў гэта мора крок.
А струмені у рэчках крышталёвых!
Чысцюткія, як ранкамі раса,
Збягаюць з гор сярод лясоў хваёвых,
Душа пяе: вакол ляжыць краса.
І ручаі спяваюць песні звонка
Пра шчасце і пра радасць на Зямлі,
Чароўная карпацкая старонка,
І праз яе шляхі мае прайшлі.
Карпацкая зямля, жамчужын гронка!
Дае натхненне для маёй душы,
Пачуццяў маіх радасных скарбонка,
Краса яе не ведае мяжы.
19.11.1996
1840
ЧАРОЎНЫЯ КАРПАТЫ
Чароўныя, прыгожыя Карпаты!
Вы для душы – як першая любоў,
Сустрэцца з вамі я бязмерна рады,
Бо хочацца пабачыць веліч зноў.
Здаецца, што такога? Проста горы.
Але чаму душа мая пяе?
Гляджу на вас ужо я раз каторы,
А сэрца ўсё спакою не дае.
Вяршыні моцна мне душу хвалююць,
Карпаты – любы, непаўторны край,
Хто вас адведаў, песні шчасця чуюць,
Спявае іх на рэчцы вадаграй.
Цудоўныя, зялёныя бясконца,
На стромкіх схілах вабныя лясы,
Вясновае калі заззяе сонца,
На свеце больш няма такой красы.
Як з вамі я, пачуццямі багаты,
Прызнанне гавару з пяшчотных слоў:
Чароўныя, прыгожыя Карпаты,
Вы для мяне – як першая любоў.
21.11.1996
1846
ВАБІЦЬ ПРЫГАЖОСЦЬ
Сцяной стаіць гара над намі,
На ёй карпацкія лясы,
Вяршыні гор за аблакамі,
Душа спявае ад красы.
Ручай бяжыць, як шкло, празрысты,
Здзіўляе чысцінёй сваёй,
Струмень гуллівы і срабрысты
Дазволіць адпачыць душой.
Ў гарах існуе перашкода,
Таму і ў цяжкія часы
Выдатна зберагла Прырода
Паветра, рэкі і лясы.
Тут некранутыя мясціны,
Чароўны і прыгожы рай,
Бо незабыўныя карціны
Дае душы карпацкі край.
Ўгары лясоў хваёвых шаты,
Смярэкі ў вышыні нябёс,
Вам ўдзячны, любыя Карпаты,
Цуд дараваў шчаслівы лёс.
23.11.1996
1895 РОДНЫЯ
МЯСЦIНЫ
Дзяцiнства сэрцу любыя мясцiны,
З маленства палюбiў я iх адразу,
Адчуў душой, што там пабыць павiнны,
Але заўсёды не хапае часу.
Жыццё такое, я не вiнаваты,
Ды ў мроях бачу родных месц аблiчча,
Хоць там даўно няма бацькоўскай хаты,
Ды родная зямля упарта клiча.
Я бачу лес, лугi i плёсы Сожа,
Яны гукаюць сцiпла, ды упарта.
Мой родны край! Бясконца ў iм прыгожа,
Абавязкова пабываць там варта.
Мясцiн цудоўных ўсюды ёсць багата,
Але не ўсе адведаць iх гукаюць,
Мясцiны, дзе стаяла наша хата,
Мяне у госцi шчыра запрашаюць.
Цяпер далёка родныя мясцiны,
Прыйшлось па свету многа пабадзяцца,
Прыехаць на спатканне я павiнны,
Хаця б таму, каб з iмi развiтацца.
15.12.1996
1923
ЧАРОЎНАЯ КАЗКА
На кронах снег, стаяць у шапках сосны,
Цудоўныя зiмовыя лясы!
З красой iх параўнацца могуць вёсны,
Другой такой амаль няма красы.
Зялёнае i белае – прыгожа,
Зiмовы лес, i сосны, i мароз!
Краса пейзажу хутка дапаможа
Пазбегнуць смутку цi яго пагроз.
На сонцы снег вясёлкаю iскрыцца,
Калi злятае, нiбы пух, з галля,
У змозе казка дзiўная прыснiцца,
Але наяве казку бачу я.
Хоць змерзлi ногi, рукi, твар i вушы,
I вочы выцiскаюць кроплi слёз,
Ды саграваюць, як агеньчык, душы
Зiмовы лес, i сонца, i мароз.
Лес клiча: «Завiтайце, калi ласка!»
Зiмовы лес, што ў свеце лепш яго?
Чароўная, як цуд, чакае казка,
Наяве казка – даражэй
ўсяго.
27.12.1996
1941 ЛЮБАЯ
КРЫНIЦА
Душа спявае ад красы,
Мне Сож магутны да спадобы,
Ў асеннем лесе верасы,
Духмяныя у лузе копы.
Любiў пах чэрвеньскiх сунiц,
Дыван лугоў з вясновых кветак,
Перад крынiчкай падаў нiц,
Свет пазнаваў, як быў падлетак.
Ў душы бясконцы ўзнёслы стан,
Калi жывеш сярод прыроды,
Натхненне здатны даць туман
I ручаёў вясновых воды.
Або пушыстыя снягi,
Ў марозны дзень гор снежных схiлы,
Ўспамiн дзяцiнства дарагi,
I ў сталасцi дае мне крылы.
Прабеглi хуткiя гады,
Але маленства часта снiцца,
Час слаўны, ўзнёслы, дарагi,
Натхнення любая крынiца.
2.02.1997
1957 ЗIМА
Упалi першыя снягi
Ў палях на залатыя пожнi,
Прывёў час на свае кругi:
Настаў асеннi дзень апошнi.
Былой красы зусiм няма,
Замест цяпла пякуць марозы,
Прыйшла бялюткая зiма,
Ссыпаюць золата бярозы.
I залатыя дываны
Схавалiся пад коўдрай белай,
Цяпер да будучай вясны
Улада снежнай каралевы.
Шмат ў белым колеры красы,
Ды снег адзiны пад нагамi,
Прыемней ў летнiя часы
Прайсцi лясамi i лугамi.
Каб зведаць добрага цану,
Дае прырода параўнанне,
Чакаю дзiўную вясну,
Ёй аддаю сваё каханне.
22.02.1997